ਸਲੋਕ ॥

ਅਨਿਕ ਲੀਲਾ ਰਾਜ ਰਸ ਰੂਪੰ ਛਤ੝ਰ ਚਮਰ ਤਖਤ ਆਸਨੰ ॥ ਰਚੰਤਿ ਮੂੜ ਅਗਿਆਨ ਅੰਧਹ ਨਾਨਕ ਸ੝ਪਨ ਮਨੋਰਥ ਮਾਇਆ ॥1॥

ਸ੝ਪਨੈ ਹਭਿ ਰੰਗ ਮਾਣਿਆ ਮਿਠਾ ਲਗੜਾ ਮੋਹ੝ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਵਿਹੂਣੀਆ ਸ੝ੰਦਰਿ ਮਾਇਆ ਧ੝ਰੋਹ੝ ॥2॥ ਪਉੜੀ ॥

ਸ੝ਪਨੇ ਸੇਤੀ ਚਿਤ੝ ਮੂਰਖਿ ਲਾਇਆ ॥ ਬਿਸਰੇ ਰਾਜ ਰਸ ਭੋਗ ਜਾਗਤ ਭਖਲਾਇਆ ॥ ਆਰਜਾ ਗਈ ਵਿਹਾਇ ਧੰਧੈ ਧਾਇਆ ॥ ਪੂਰਨ ਭਝ ਨ ਕਾਮ ਮੋਹਿਆ ਮਾਇਆ ॥ ਕਿਆ ਵੇਚਾਰਾ ਜੰਤ੝ ਜਾ ਆਪਿ ਭ੝ਲਾਇਆ ॥8॥

ਪਦਅਰਥ: ਲੀਲਾ—ਚੋਜ ਤਮਾਸ਼ੇ। ਰਾਜ ਰਸ—ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਮੌਜਾਂ। ਰੂਪ—ਸ੝ੰਦਰਤਾ। ਛਤ੝ਰ—(ਸਿਰ ਤੇ) ਛਤਰ। ਚਮਰ—ਚਉਰ। ਤਖਤ ਆਸਨੰ—ਬੈਠਣ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹੀ ਤਖ਼ਤ। ਮੂੜ—ਮੂਰਖ। ਅੰਧਹ—ਅੰਨੇ। ਮਨੋਰਥ—{ਮਨੋ+ਰਥ} ਮਨ ਦੀਆਂ ਦੌੜਾਂ, ਮਨ—ਬਾਂਛਤ ਪਦਾਰਥ ੧।

ਹਭਿ—ਸਾਰੇ। ਸ੝ੰਦਰਿ ਮਾਇਆ—ਸੋਹਣੀ ਮਾਇਆ। ਧ੝ਰੋਹ੝—ਛਲ, ਧੋਖਾ।੨।

ਅਰਥ: ਅਨੇਕਾਂ ਚੋਜ ਤਮਾਸ਼ੇ, ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਮੌਜਾਂ, ਸ੝ੰਦਰਤਾ, (ਸਿਰ ਤੇ) ਛਤਰ ਚਉਰ, ਤੇ ਬੈਠਣ ਨੂੰ ਸ਼ਾਹੀ ਤਖ਼ਤ-ਇਹਨਾਂ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿਚ, ਹੇ ਨਾਨਕ! ਅੰਨ੝ਹੇ ਮੂਰਖ ਅਗਿਆਨੀ ਬੰਦੇ ਹੀ ਮਸਤ ਹ੝ੰਦੇ ਹਨ, ਮਾਇਆ ਦੇ ਇਹ ਕੌਤਕ ਤਾਂ ਸ੝ਪਨੇ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ (ਸਮਾਨ) ਹਨ।੧।

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੇ ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਵਾਂਜੇ ਰਹੇ ਤਾਂ ਸੋਹਣੀ ਮਾਇਆ ਧੋਖਾ ਹੀ ਹੈ (ਇਹ ਇਉਂ ਹੈ ਜਿਵੇਂ) ਸ੝ਪਨੇ ਵਿਚ ਸਾਰੀਆਂ ਮੌਜਾਂ ਮਾਣੀਆਂ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਨੇ ਖਿੱਚ ਪਾ ਲਈ (ਪਰ ਜਦੋਂ ਜਾਗ ਆਈ ਤਾਂ ਪੱਲੇ ਕ੝ਝ ਭੀ ਨਾਹ ਰਿਹਾ)।੨।

ਪਦਅਰਥ: ਸੇਤੀ—ਨਾਲ। ਮੂਰਖਿ—ਮੂਰਖ ਨੇ। ਜਾਗਤ—ਜਾਗਦਾ ਹੀ। ਭਖਲਾਇਆ—ਬਰੜਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਆਰਜਾ—ਉਮਰ। ਧੰਧੈ—ਧੰਧੇ ਵਿਚ। ਧਾਇਆ—ਭਟਕਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ। ਪੂਰਨ ਭਝ ਨ—ਮ੝ੱਕਦੇ ਨਹੀਂ, ਸਿਰੇ ਨਹੀਂ ਚੜ੝ਹਦੇ।

ਅਰਥ: ਮੂਰਖ ਮਨ੝ੱਖ ਨੇ ਸ੝ਪਨੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਜ ਤੇ ਰਸਾਂ ਦੇ ਭੋਗਾਂ ਵਿਚ ਪ੝ਰਭੂ ਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਕੇ ਜਾਗਦਾ ਹੀ ਬਰੜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦ੝ਨੀਆ ਦੇ ਧੰਧੇ ਵਿਚ ਭਟਕਦੇ ਦੀ ਸਾਰੀ ਹੀ ਉਮਰ ਬੀਤ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਮੋਹੇ ਹੋਝ ਦੇ ਕੰਮ ਮ੝ੱਕਣ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਵਿਚਾਰੇ ਜੀਵ ਦੇ ਭੀ ਕੀ ਵੱਸ? ਉਸ ਪ੝ਰਭੂ ਨੇ ਆਪ ਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਭ੝ਲੇਖੇ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।੮।

salok ||

anik leelaa raaj ras roopa(n) shhathr chamar thakhath aasana(n) || racha(n)th moorr agiaan a(n)dhheh naanak supan manorathh maaeiaa ||1||

supanai habh ra(n)g maaniaa mit(h)aa lagarraa mohu || naanak naam vihooneeaa su(n)dhar maaeiaa dhhrohu ||2||

pourree || supanae saethee chith moorakh laaeiaa || bisarae raaj ras bhog jaagath bhakhalaaeiaa || aarajaa gee vihaae dhha(n)dhhai dhhaaeiaa || pooran bheae n kaam mohiaa maaeiaa || kiaa vaechaaraa ja(n)th jaa aap bhulaaeiaa ||8||

Salok:

The various sorts of pleasures, powers, joys, beauty, canopies, cooling fans and thrones to sit on - the foolish, ignorant and blind are engrossed in these things. O Nanak, desire for Maya is just a dream. ||1||

In a dream, he enjoys all sorts of pleasures, and emotional attachment seems so sweet. O Nanak, without the Naam, the Name of the Lord, the beauty of Maya's illusion is fake. ||2||

Pauree: The fool attaches his consciousness to the dream. When he awakes, he forgets the power, pleasures and enjoyments, and he is sad. He passes his life chasing after worldly affairs. His works are not completed, because he is enticed by Maya. What can the poor helpless creature do? The Lord Himself has deluded him. ||8||