Charitar 402
ਚੌਪਈ ॥
ਚਿੰਜੀ ਸਹਰ ਬਸਤ ਹੈ ਜਹਾ ॥ ਚਿੰਗਸ ਸੈਨ ਨਰਾਧਿਪ ਤਹਾ ॥
ਗੈਹਰ ਮਤੀ ਨਾਰਿ ਤਿਹ ਕਹਿਯਤ ॥ ਜਿਹ ਸਮ ਸਰ ਪਰ ਨਾਰਿ ਨ ਲਹਿਯਤ ॥੧॥
ਸਹਰ ਸਰੇਸਵਾਵਤੀ ਬਿਰਾਜੈ ॥ ਜਾ ਕੌ ਨਿਰਖਿ ਇੰਦਰ ਪਰ ਲਾਜੈ ॥
ਬਲਵੰਡ ਸਿੰਘ ਸਾਹ ਇਕ ਸਨਿਯਤ ॥ ਜਿਹ ਸਮਾਨ ਜਗ ਔਰ ਨ ਗਨਿਯਤ ॥੨॥
ਸਦਾ ਕਅਰਿ ਤਿਹ ਸਤਾ ਭਨਿਜੈ ॥ ਚੰਦਰ ਸੂਰ ਲਖਿ ਜਾਹਿ ਅਰਝੈ ॥
ਅਪਰਮਾਨ ਦਤਿ ਜਾਤ ਨ ਕਹੀ ॥ ਜਾਨਕ ਫੂਲਿ ਚੰਬੇਲੀ ਰਹੀ ॥੩॥
ਸਦਾ ਕਅਰਿ ਨਿਰਖਾ ਜਬ ਰਾਜਾ ॥ ਤਬ ਹੀ ਸੀਲ ਤਵਨ ਕਾ ਭਾਜਾ ॥
ਸਖੀ ਝਕ ਨਰਿਪ ਤੀਰ ਪਠਾਈ ॥ ਯੌ ਰਾਜਾ ਤਨ ਕਹ ਤੈ ਜਾਈ ॥੪॥
ਮੈ ਤਵ ਰੂਪ ਨਿਰਖਿ ਉਰਝਾਨੀ ॥ ਮਦਨ ਤਾਪ ਤੇ ਭਈ ਦਿਵਾਨੀ ॥
ਝਕ ਬਾਰ ਤਮ ਮਝੈ ਬਲਾਵੋ ॥ ਕਾਮ ਤਪਤ ਕਰਿ ਕੇਲ ਮਿਟਾਵੋ ॥੫॥
ਆਪਨ ਗਰਿਹ ਮਹਿ ਨ ਬਲਾਵਹ ॥ ਝਕ ਬਾਰ ਮੋਰੇ ਗਰਿਹ ਆਵਹ ॥
ਮੋ ਸੰਗ ਕਰਿਯੈ ਮੈਨ ਬਿਲਾਸਾ ॥ ਹਮ ਕਹ ਤੋਰਿ ਮਿਲਨ ਕੀ ਆਸਾ ॥੬॥
ਭੂਪ ਕਅਰਿ ਵਹ ਗਰਿਹ ਨ ਬਲਾਈ ॥ ਆਪ ਜਾਇ ਤਿਹ ਸੇਜ ਸਹਾਈ ॥
ਦੀਪ ਦਾਨ ਤਰਨੀ ਤਿਨ ਕੀਨਾ ॥ ਅਰਘ ਧੂਪ ਰਾਜਾ ਕਹ ਦੀਨਾ ॥੭॥
ਸਭਰ ਸੇਜ ਊਪਰ ਬੈਠਾਯੋ ॥ ਭਾਂਗ ਅਫੀਮ ਸਰਾਬ ਮੰਗਾਯੋ ॥
ਪਰਥਮ ਕਹਾ ਨਰਿਪ ਸੌ ਇਨ ਪੀਜੈ ॥ ਬਹਰਿ ਮਝੈ ਮਦਨੰਕਸ ਦੀਜੈ ॥੮॥
ਸਨਤ ਬਚਨ ਇਹ ਭੂਪ ਨ ਮਾਨਾ ॥ ਜਮ ਕੇ ਡੰਡ ਤਰਾਸ ਤਰਸਾਨਾ ॥
ਕਹਿਯੋ ਨ ਮੈ ਤੌਸੌ ਰਤਿ ਕਰਿਹੋ ॥ ਘੋਰ ਨਰਕ ਮੋ ਭੂਲਿ ਨ ਪਰਿਹੌ ॥੯॥
ਤਿਮਿ ਤਿਮਿ ਤਰਿਯ ਅੰਚਰ ਗਰਿ ਡਾਰੈ ॥ ਜੋਰਿ ਜੋਰਿ ਦਰਿਗ ਨਰਿਪਹਿ ਨਿਹਾਰੈ ॥
ਹਾਇ ਹਾਇ ਮਹਿ ਭੂਪਤਿ ਭਜਿਯੈ ॥ ਕਾਮ ਕਰਿਯਾ ਮੋਰੇ ਸੰਗ ਸਜਿਯੈ ॥੧੦॥
ਨਹਿ ਨਹਿ ਪਨਿ ਜਿਮਿ ਜਿਮਿ ਨਰਿਪ ਕਰੈ ॥ ਤਿਮਿ ਤਿਮਿ ਚਰਨ ਚੰਚਲਾ ਪਰੈ ॥
ਹਹਾ ਨਰਿਪਤਿ ਮਹਿ ਕਰਹ ਬਿਲਾਸਾ ॥ ਕਾਮ ਭੋਗ ਕੀ ਪਰਵਹ ਆਸਾ ॥੧੧॥
ਕਹਾ ਕਰੌ ਕਹ ਕਹਾ ਪਧਾਰੌ ॥ ਆਪ ਮਰੈ ਕੈ ਮਝੈ ਸੰਘਾਰੌ ॥
ਹਾਇ ਹਾਇ ਮਹਿ ਭੋਗ ਨ ਕਰਈ ॥ ਤਾ ਤੇ ਜੀਅ ਹਮਾਰਾ ਜਰਈ ॥੧੨॥
ਸਵੈਯਾ ॥
ਆਸਨ ਔਰ ਅਲਿੰਗਨ ਚੰਬਨ ਆਜ ਭਲੇ ਤਮਰੇ ਕਸਿ ਲੈ ਹੌ ॥ ਰੀਝਿ ਹੈ ਜੌਨ ਉਪਾਇ ਗਮਾਨੀ ਤੈ ਤਾਹਿ ਉਪਾਇ ਸੋ ਤੋਹਿ ਰਿਝੈ ਹੌ ॥
ਪੋਸਤ ਭਾਗ ਅਫੀਮ ਸਰਾਬ ਖਵਾਇ ਤਮੈ ਤਬ ਆਪ ਚੜੈ ਹੌ ॥ ਕੋਟ ਉਪਾਵ ਕਰੌ ਕਯੋ ਨ ਮੀਤ ਪੈ ਕੇਲ ਕਰੇ ਬਿਨ ਜਾਨ ਨ ਦੈ ਹੌ ॥੧੩॥
ਕੇਤਿਯੈ ਬਾਤ ਬਨਾਇ ਕਹੌ ਕਿਨ ਕੇਲ ਕਰੇ ਬਿਨ ਮੈ ਨ ਟਰੌਗੀ ॥ ਆਜ ਮਿਲੇ ਤਮਰੇ ਬਿਨ ਮੈ ਤਵ ਰੂਪ ਚਿਤਾਰਿ ਚਿਤਾਰਿ ਜਰੌਗੀ ॥
ਹਾਰ ਸਿੰਗਾਰ ਸਭੈ ਘਰ ਬਾਰ ਸ ਝਕਹਿ ਬਾਰ ਬਿਸਾਰਿ ਧਰੌਗੀ ॥ ਕੈ ਕਰਿ ਪਯਾਰ ਮਿਲੋ ਇਕ ਬਾਰ ਕਿ ਯਾਰ ਬਿਨਾ ਉਰ ਫਾਰਿ ਮਰੌਗੀ ॥੧੪॥
ਸੰਦਰ ਕੇਲ ਕਰੋ ਹਮਰੇ ਸੰਗ ਮੈ ਤਮਰੌ ਲਖਿ ਰੂਪ ਬਿਕਾਨੀ ॥ ਠਾਵ ਨਹੀ ਜਹਾ ਜਾਉ ਕਰਿਪਾਨਿਧਿ ਆਜ ਭਈ ਦਤਿ ਦੇਖ ਦਿਵਾਨੀ ॥
ਹੌ ਅਟਕੀ ਤਵ ਹੇਰਿ ਪਰਭਾ ਤਮ ਬਾਧਿ ਰਹੈ ਕਸਿ ਮੌਨ ਗਮਾਨੀ ॥ ਜਾਨਤ ਘਾਤ ਨ ਮਾਨਤ ਬਾਤ ਸ ਜਾਤ ਬਿਹਾਤ ਦਹੂੰਨ ਕੀ ਜਵਾਨੀ ॥੧੫॥
ਜੇਤਿਕ ਪਰੀਤਿ ਕੀ ਰੀਤਿ ਕੀ ਬਾਤ ਸ ਸਾਹ ਸਤਾ ਨਰਿਪ ਤੀਰ ਬਖਾਨੀ ॥ ਚੌਕ ਰਹਾ ਚਹੂੰ ਓਰ ਚਿਤੈ ਕਰਿ ਬਾਧਿ ਰਹਾ ਮਖ ਮੌਨ ਗਮਾਨੀ ॥
ਹਾਹਿ ਰਹੀ ਕਹਿ ਪਾਇ ਰਹੀ ਗਹਿ ਗਾਇ ਥਕੀ ਗਨ ਝਕ ਨ ਜਾਨੀ ॥ ਬਾਧਿ ਰਹਾ ਜੜ ਮੋਨਿ ਮਹਾ ਓਹਿ ਕੋਟਿ ਕਹੀ ਇਹ ਝਕ ਨ ਮਾਨੀ ॥੧੬॥
ਚੌਪਈ ॥
ਜਬ ਭੂਪਤਿ ਇਕ ਬਾਤ ਨ ਮਾਨੀ ॥ ਸਾਹ ਸਤਾ ਤਬ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਨੀ ॥
ਸਖਿਯਨ ਨੈਨ ਸੈਨ ਕਰਿ ਦਈ ॥ ਰਾਜਾ ਕੀ ਬਹੀਯਾ ਗਹਿ ਲਈ ॥੧੭॥
ਪਕਰਿ ਰਾਵ ਕੀ ਪਾਗ ਉਤਾਰੀ ॥ ਪਨਹੀ ਮੂੰਡ ਸਾਤ ਸੈ ਝਾਰੀ ॥
ਦਤਿਯ ਪਰਖ ਕੋਈ ਤਿਹ ਨ ਨਿਹਾਰੌ ॥ ਆਨਿ ਰਾਵ ਕੌ ਕਰੈ ਸਹਾਰੌ ॥੧੮॥
ਭੂਪ ਲਜਤ ਨਹਿ ਹਾਇ ਬਖਾਨੈ ॥ ਜਿਨਿ ਕੋਈ ਨਰ ਮਝੈ ਪਛਾਨੈ ॥
ਸਾਹ ਸਤਾ ਇਤ ਨਰਿਪਹਿ ਨ ਛੋਰੈ ॥ ਪਨਹੀ ਵਾਹਿ ਮੂੰਡ ਪਰ ਤੋਰੈ ॥੧੯॥
ਰਾਵ ਲਖਾ ਤਰਿਯ ਮਝੈ ਸੰਘਾਰੋ ॥ ਕੋਈ ਨ ਪਹਚਾ ਸਿਵਕ ਹਮਾਰੋ ॥
ਅਬ ਯਹ ਮਝੈ ਨ ਜਾਨੈ ਦੈ ਹੈ ॥ ਪਨੀ ਹਨਤ ਮਰਿਤ ਲੋਕ ਪਠੈ ਹੈ ॥੨੦॥
ਪਨਹੀ ਜਬ ਸੋਰਹ ਸੈ ਪਰੀ ॥ ਤਬ ਰਾਜਾ ਕੀ ਆਖਿ ਉਘਰੀ ॥
ਇਹ ਅਬਲਾ ਗਹਿ ਮੋਹਿ ਸੰਘਰਿ ਹੈ ॥ ਕਵਨ ਆਨਿ ਹਯਾ ਮਝੈ ਉਬਰਿ ਹੈ ॥੨੧॥
ਪਨਿ ਰਾਜਾ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਖਾਨੋ ॥ ਮੈ ਤਰਿਯ ਤੋਰ ਚਰਿਤਰ ਨ ਜਾਨੋ ॥
ਅਬ ਜੂਤਿਨ ਸੌ ਮਝੈ ਨ ਮਾਰੋ ॥ ਜੌ ਚਾਹੌ ਤੌ ਆਨਿ ਬਿਹਾਰੋ ॥੨੨॥
ਸਾਹ ਸਤਾ ਜਬ ਯੌ ਸਨਿ ਪਾਈ ॥ ਨੈਨ ਸੈਨ ਦੈ ਸਖੀ ਹਟਾਈ ॥
ਆਪ ਗਈ ਰਾਜਾ ਪਹਿ ਧਾਇ ॥ ਕਾਮ ਭੋਗ ਕੀਨਾ ਲਪਟਾਇ ॥੨੩॥
ਪੋਸਤ ਭਾਂਗ ਅਫੀਮ ਮਿਲਾਇ ॥ ਆਸਨ ਤਾ ਤਰ ਦਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥
ਚੰਬਨ ਰਾਇ ਅਲਿੰਗਨ ਲਝ ॥ ਲਿੰਗ ਦੇਤ ਤਿਹ ਭਗ ਮੋ ਭਝ ॥੨੪॥
ਭਗ ਮੋ ਲਿੰਗ ਦਿਯੋ ਰਾਜਾ ਜਬ ॥ ਰਚਿ ਉਪਜੀ ਤਰਨੀ ਕੇ ਜਿਯ ਤਬ ॥
ਲਪਟਿ ਲਪਟਿ ਆਸਨ ਤਰ ਗਈ ॥ ਚੰਬਨ ਕਰਤ ਭੂਪ ਕੇ ਭਈ ॥੨੫॥
ਗਹਿ ਗਹਿ ਤਿਹ ਕੋ ਗਰੇ ਲਗਾਵਾ ॥ ਆਸਨ ਸੌ ਆਸਨਹਿ ਛਹਾਵਾ ॥
ਅਧਰਨ ਸੌ ਦੋਊ ਅਧਰ ਲਗਾਈ ॥ ਦਹੂੰ ਕਚਨ ਸੌ ਕਚਨ ਮਿਲਾਈ ॥੨੬॥
ਇਹ ਬਿਧਿ ਭੋਗ ਕਿਯਾ ਰਾਜਾ ਤਨ ॥ ਜਿਹ ਬਿਧਿ ਰਚਾ ਚੰਚਲਾ ਕੇ ਮਨ ॥
ਬਹਰੌ ਰਾਵ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦਿਯੋ ॥ ਅਨਤ ਦੇਸ ਕੋ ਮਾਰਗ ਲਿਯੋ ॥੨੭॥
ਰਤਿ ਕਰਿ ਰਾਵ ਬਿਦਾ ਕਰਿ ਦਿਯਾ ॥ ਝਸਾ ਚਰਿਤ ਚੰਚਲਾ ਕਿਯਾ ॥
ਅਵਰ ਪਰਖ ਸੌ ਰਾਵ ਨ ਭਾਖਾ ॥ ਜੋ ਤਰਿਯ ਕਿਯ ਸੋ ਜਿਯ ਮੋ ਰਾਖਾ ॥੨੮॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਕਿਤਕ ਦਿਨਨ ਨਰਿਪ ਚੰਚਲਾ ਪਨਿ ਵਹ ਲਈ ਬਲਾਇ ॥ ਰਾਨੀ ਕਰਿ ਰਾਖੀ ਸਦਨ ਸਕਾ ਨ ਕੋ ਛਲ ਪਾਇ ॥੨੯॥
ਇਤਿ ਸਰੀ ਚਰਿਤਰ ਪਖਯਾਨੇ ਤਰਿਯਾ ਚਰਿਤਰੇ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਚਾਰ ਸੌ ਦੋਇ ਚਰਿਤਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤ ਸਭਮ ਸਤ ॥੪੦੨॥੭੧੨੩॥ਅਫਜੂੰ॥
