ਸਲੋਕ੝ ਮ: 3 ॥

ਸੂਹੈ ਵੇਸਿ ਕਾਮਣਿ ਕ੝ਲਖਣੀ ਜੋ ਪ੝ਰਭ ਛੋਡਿ ਪਰ ਪ੝ਰਖ ਧਰੇ ਪਿਆਰ੝ ॥ ਓਸ੝ ਸੀਲ੝ ਨ ਸੰਜਮ੝ ਸਦਾ ਝੂਠ੝ ਬੋਲੈ ਮਨਮ੝ਖਿ ਕਰਮ ਖ੝ਆਰ੝ ॥ ਜਿਸ੝ ਪੂਰਬਿ ਹੋਵੈ ਲਿਖਿਆ ਤਿਸ੝ ਸਤਿਗ੝ਰ੝ ਮਿਲੈ ਭਤਾਰ੝ ॥ ਸੂਹਾ ਵੇਸ੝ ਸਭ੝ ਉਤਾਰਿ ਧਰੇ ਗਲਿ ਪਹਿਰੈ ਖਿਮਾ ਸੀਗਾਰ੝ ॥ ਪੇਈਝ ਸਾਹ੝ਰੈ ਬਹ੝ ਸੋਭਾ ਪਾਝ ਤਿਸ੝ ਪੂਜ ਕਰੇ ਸਭ੝ ਸੈਸਾਰ੝ ॥ ਓਹ ਰਲਾਈ ਕਿਸੈ ਦੀ ਨਾ ਰਲੈ ਜਿਸ੝ ਰਾਵੇ ਸਿਰਜਨਹਾਰ੝ ॥ ਨਾਨਕ ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ ਸਦਾ ਸ੝ਹਾਗਣੀ ਜਿਸ੝ ਅਵਿਨਾਸੀ ਪ੝ਰਖ੝ ਭਰਤਾਰ੝ ॥1॥

ਮ: 1 ॥

ਸੂਹਾ ਰੰਗ੝ ਸ੝ਪਨੈ ਨਿਸੀ ਬਿਨ੝ ਤਾਗੇ ਗਲਿ ਹਾਰ੝ ॥ ਸਚਾ ਰੰਗ੝ ਮਜੀਠ ਕਾ ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ ਬ੝ਰਹਮ ਬੀਚਾਰ੝ ॥ ਨਾਨਕ ਪ੝ਰੇਮ ਮਹਾ ਰਸੀ ਸਭਿ ਬ੝ਰਿਆਈਆ ਛਾਰ੝ ॥2॥

ਪਉੜੀ ॥

ਇਹ੝ ਜਗ੝ ਆਪਿ ਉਪਾਇਓਨ੝ ਕਰਿ ਚੋਜ ਵਿਡਾਨ੝ ॥ ਪੰਚ ਧਾਤ੝ ਵਿਚਿ ਪਾਈਅਨ੝ ਮੋਹ੝ ਝੂਠ੝ ਗ੝ਮਾਨ੝ ॥ ਆਵੈ ਜਾਇ ਭਵਾਈਝ ਮਨਮ੝ਖ੝ ਅਗਿਆਨ੝ ॥ ਇਕਨਾ ਆਪਿ ਬ੝ਝਾਇਓਨ੝ ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ ਹਰਿ ਗਿਆਨ੝ ॥ ਭਗਤਿ ਖਜਾਨਾ ਬਖਸਿਓਨ੝ ਹਰਿ ਨਾਮ੝ ਨਿਧਾਨ੝ ॥4॥

salok ma 3 ||

soohai vaes kaaman kulakhanee jo prabh shhodd par purakh dhharae piaar || ous seel n sa(n)jam sadhaa jhoot(h) bolai manamukh karam khuaar || jis poorab hovai likhiaa this sathigur milai bhathaar || soohaa vaes sabh outhaar dhharae gal pehirai khimaa seegaar || paeeeai saahurai bahu sobhaa paaeae this pooj karae sabh saisaar || ouh ralaaee kisai dhee naa ralai jis raavae sirajanehaar || naanak guramukh sadhaa suhaaganee jis avinaasee purakh bharathaar ||1||

ma 1 ||

soohaa ra(n)g supanai nisee bin thaagae gal haar || sachaa ra(n)g majeet(h) kaa guramukh breham beechaar || naanak praem mehaa rasee sabh buriaaeeaa shhaar ||2||

pourree ||

eihu jag aap oupaaeioun kar choj viddaan || pa(n)ch dhhaath vich paaeean mohu jhoot(h) gumaan || aavai jaae bhavaaeeai manamukh agiaan || eikanaa aap bujhaaeioun guramukh har giaan || bhagath khajaanaa bakhasioun har naam nidhhaan ||4||

Salok, Third Mehla:

The red-robed bride is vicious; she forsakes God, and cultivates love for another man. She has neither modesty or self-discipline; the self-willed manmukh constantly tells lies, and is ruined by the bad karma of evil deeds. She who has such pre-ordained destiny, obtains the True Guru has her Husband. She discards all her red dresses, and wears the ornaments of mercy and forgiveness around her neck. In this world and the next, she receives great honor, and the whole world worships her. She who is enjoyed by her Creator Lord stands out, and does not blend in with the crowd. O Nanak, the Gurmukh is the happy soul-bride forever; she has the Imperishable Lord God as her Husband. ||1||

First Mehla:

The red color is like a dream in the night; it is like a necklace without a string. The Gurmukhs take on the permanent color, contemplating the Lord God. O Nanak, with the supreme sublime essence of the Lord's Love, all sins and evil deeds are turned to ashes. ||2||

Pauree:

He Himself created this world, and staged this wondrous play. Into the body of the five elements, He infused attachment, falsehood and self-conceit. The ignorant, self-willed manmukh comes and goes, wandering in reincarnation. He Himself teaches some to become Gurmukh, through the spiritual wisdom of the Lord. He blesses them with the treasure of devotional worship, and the wealth of the Lord's Name. ||4||

ਪਦਅਰਥ: ਕਾਮਣਿ—ਇਸਤ੝ਰੀ। ਕ੝ਲਖਣੀ—ਭੈੜੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੀ। ਸੀਲ੝—ਚੰਗਾ ਆਚਰਨ। ਸੰਜਮ੝—ਬੰਦਸ਼ ਵਿਚ ਤ੝ਰਨਾ, ਜ੝ਗਤਿ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ। ਪੂਰਬਿ—ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ। ਭਤਾਰ੝—ਰਾਖਾ। ਗਲਿ—ਗਲ ਵਿਚ। ਖਿਮਾ—ਕਿਸੇ ਦੀ ਵਧੀਕੀ ਨੂੰ ਸਹਾਰਨ ਦੀ ਆਦਤ। ਪੇਈਝ—ਪੇਕੇ ਘਰ ਵਿਚ, ਇਸ ਲੋਕ ਵਿਚ। ਸਾਹ੝ਰੈ—ਸਹ੝ਰੇ ਘਰ ਵਿਚ, ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ। ਓਹ—ਉਹ ਜੀਵ—ਇਸਤ੝ਰੀ।

ਅਰਥ: (ਮਾਇਆ ਦੇ) ਚ੝ਹਚ੝ਹੇ ਵੇਸ ਵਿਚ (ਮਸਤ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ, ਮਾਨੋ,) ਬਦਕਾਰ ਇਸਤ੝ਰੀ ਹੈ ਜੋ ਪ੝ਰਭੂ (ਖਸਮ) ਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਕੇ ਪਰਾਝ ਮਨ੝ੱਖ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ; ਉਸ ਦਾ ਨਾਹ ਚੰਗਾ ਆਚਰਨ ਹੈ, ਨਾਹ ਜ੝ਗਤਿ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ ਹੈ, ਸਦਾ ਝੂਠ ਬੋਲਦੀ ਹੈ, ਆਪ-ਹ੝ਦਰੇ ਕੰਮਾਂ ਕਰਕੇ ਖ਼੝ਆਰ ਹ੝ੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਧ੝ਰ ਦਰਗਾਹੋਂ ਭਾਗ ਹੋਣ, ਉਸ ਨੂੰ ਗ੝ਰੂ ਰਾਖਾ ਮਿਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਉਹ ਚ੝ਹਚ੝ਹਾ ਵੇਸ ਸਾਰਾ ਲਾਹ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਸਹਿਣ-ਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਗਹਣਾ ਗਲ ਵਿਚ ਪਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲੋਕ ਤੇ ਪਰਲੋਕ ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਬੜੀ ਇੱਜ਼ਤ ਹ੝ੰਦੀ ਹੈ, ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਉਸ ਦਾ ਆਦਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਜਗ ਦਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖਸਮ ਮਿਲ ਜਾਝ, ਉਸ ਦਾ ਜੀਵਨ ਨਿਰਾਲਾ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜਿਸ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਕਦੇ ਨਾਹ ਮਰਨ ਵਾਲਾ ਖਸਮ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਸਦਾ ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਹ੝ਕਮ ਵਿਚ ਤ੝ਰੇ ਉਹ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਸਦਾ ਸ੝ਹਾਗ ਭਾਗ ਵਾਲੀ ਹ੝ੰਦੀ ਹੈ।੧।

ਪਦਅਰਥ: ਨਿਸੀ—ਰਾਤ। ਬ੝ਰਹਮ ਬੀਚਾਰ੝—ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ, ਰੱਬ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ। ਰਸੀ—ਰਸੀ ਹੋਈ, ਭਿੱਜੀ ਹੋਈ। ਛਾਰ੝—ਸ੝ਆਹ।

ਅਰਥ: (ਮਾਇਆ ਦਾ) ਚ੝ਹਚ੝ਹਾ ਰੰਗ (ਮਾਨੋ) ਰਾਤ ਦਾ ਸ੝ਫ਼ਨਾ ਹੈ, (ਮਾਨੋ) ਧਾਗੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹਾਰ ਗਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ; ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸਨਮ੝ਖ ਹੋ ਕੇ ਰੱਬ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ, (ਮਾਨੋ) ਮਜੀਠ ਦਾ ਪੱਕਾ ਰੰਗ ਹੈ।

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੋ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ (ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ) ਪਿਆਰ ਦੇ ਮਹਾ ਰਸ ਵਿਚ ਭਿੱਜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭੈੜ (ਸੜ ਕੇ) ਸ੝ਆਹ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।੨।

ਪਦਅਰਥ: ਉਪਾਇਓਨ੝—ਉਪਾਇਆ ਉਸ ਨੇ। ਚੋਜ—ਕੌਤਕ, ਖੇਡਾਂ। ਵਿਡਾਨ੝—ਹੈਰਾਨਗੀ, ਅਚਰਜਤਾ। ਪੰਚ ਧਾਤ੝—ਪੰਜ ਤੱਤ। ਪਾਈਅਨ੝—ਪਾਈ ਹੈ ਉਸ ਨੇ। ਅਗਿਆਨ੝—ਅ+ਗਿਆਨ੝, ਗਿਆਨ—ਹੀਣ। ਬ੝ਝਾਇਓਨ੝—ਬ੝ਝਾਇਆ ਉਸ ਨੇ। ਬਖਸਿਓਨ੝—ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਉਸ ਨੇ। ਨਿਧਾਨ੝—ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ।

ਨੋਟ: "ਪਾਈਅਨ੝" ਦਾ ਭਾਵ ਝਥੇ "ਪਾਇਅਨ੝" ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਪਾਝ ਹਨ ਉਸ ਨੇ"।

ਅਰਥ: ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕੌਤਕ ਕਰ ਕੇ ਪ੝ਰਭੂ ਨੇ ਆਪ ਇਹ ਜਗਤ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਵਿਚ ਪੰਜ ਤੱਤ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਮੋਹ ਝੂਠ ਤੇ ਗ੝ਮਾਨ (ਆਦਿਕ ਦਾ ਮੂਲ) ਹਨ। ਗਿਆਨ-ਹੀਨ ਆਪ-ਹ੝ਦਰਾ ਮਨ੝ੱਖ (ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ) ਭਟਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੰਮਦਾ ਮਰਦਾ ਹੈ।

ਕਈ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੝ਰਭੂ ਨੇ ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸਨਮ੝ਖ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣਾ ਗਿਆਨ ਆਪ ਸਮਝਾਇਆ ਹੈ ਤੇ ਭਗਤੀ ਤੇ ਨਾਮ-ਰੂਪ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਹੈ।੪।