ਜੈਤਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰ੝ ੨ ਛੰਤ

ੴ ਸਤਿਗ੝ਰ ਪ੝ਰਸਾਦਿ ॥

ਸਲੋਕ੝ ॥

ਊਚਾ ਅਗਮ ਅਪਾਰ ਪ੝ਰਭ੝ ਕਥਨ੝ ਨ ਜਾਇ ਅਕਥ੝ ॥ ਨਾਨਕ ਪ੝ਰਭ ਸਰਣਾਗਤੀ ਰਾਖਨ ਕਉ ਸਮਰਥ੝ ॥੧॥

ਛੰਤ੝ ॥

ਜਿਉ ਜਾਨਹ੝ ਤਿਉ ਰਾਖ੝ ਹਰਿ ਪ੝ਰਭ ਤੇਰਿਆ ॥ ਕੇਤੇ ਗਨਉ ਅਸੰਖ ਅਵਗਣ ਮੇਰਿਆ ॥ ਅਸੰਖ ਅਵਗਣ ਖਤੇ ਫੇਰੇ ਨਿਤਪ੝ਰਤਿ ਸਦ ਭੂਲੀਝ ॥ ਮੋਹ ਮਗਨ ਬਿਕਰਾਲ ਮਾਇਆ ਤਉ ਪ੝ਰਸਾਦੀ ਘੂਲੀਝ ॥ ਲੂਕ ਕਰਤ ਬਿਕਾਰ ਬਿਖੜੇ ਪ੝ਰਭ ਨੇਰ ਹੂ ਤੇ ਨੇਰਿਆ ॥ ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਦਇਆ ਧਾਰਹ੝ ਕਾਢਿ ਭਵਜਲ ਫੇਰਿਆ ॥੧॥

ਸਲੋਕ੝ ॥

ਨਿਰਤਿ ਨ ਪਵੈ ਅਸੰਖ ਗ੝ਣ ਊਚਾ ਪ੝ਰਭ ਕਾ ਨਾਉ ॥ ਨਾਨਕ ਕੀ ਬੇਨੰਤੀਆ ਮਿਲੈ ਨਿਥਾਵੇ ਥਾਉ ॥੨॥

ਛੰਤ੝ ॥

ਦੂਸਰ ਨਾਹੀ ਠਾਉ ਕਾ ਪਹਿ ਜਾਈਝ ॥ ਆਠ ਪਹਰ ਕਰ ਜੋੜਿ ਸੋ ਪ੝ਰਭ੝ ਧਿਆਈਝ ॥ ਧਿਆਇ ਸੋ ਪ੝ਰਭ੝ ਸਦਾ ਅਪ੝ਨਾ ਮਨਹਿ ਚਿੰਦਿਆ ਪਾਈਝ ॥ ਤਜਿ ਮਾਨ ਮੋਹ੝ ਵਿਕਾਰ੝ ਦੂਜਾ ਝਕ ਸਿਉ ਲਿਵ ਲਾਈਝ ॥ ਅਰਪਿ ਮਨ੝ ਤਨ੝ ਪ੝ਰਭੂ ਆਗੈ ਆਪ੝ ਸਗਲ ਮਿਟਾਈਝ ॥ ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ੝ ਧਾਰਿ ਕਿਰਪਾ ਸਾਚਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਈਝ ॥੨॥

ਸਲੋਕ੝ ॥

ਰੇ ਮਨ ਤਾ ਕਉ ਧਿਆਈਝ ਸਭ ਬਿਧਿ ਜਾ ਕੈ ਹਾਥਿ ॥ ਰਾਮ ਨਾਮ ਧਨ੝ ਸੰਚੀਝ ਨਾਨਕ ਨਿਬਹੈ ਸਾਥਿ ॥੩॥

ਛੰਤ੝ ॥

ਸਾਥੀਅੜਾ ਪ੝ਰਭ੝ ਝਕ੝ ਦੂਸਰ ਨਾਹਿ ਕੋਇ ॥ ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ ਆਪਿ ਜਲਿ ਥਲਿ ਪੂਰ ਸੋਇ ॥ ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਪੂਰਿ ਰਹਿਆ ਸਰਬ ਦਾਤਾ ਪ੝ਰਭ੝ ਧਨੀ ॥ ਗੋਪਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ਅੰਤ੝ ਨਾਹੀ ਬੇਅੰਤ ਗ੝ਣ ਤਾ ਕੇ ਕਿਆ ਗਨੀ ॥ ਭਜ੝ ਸਰਣਿ ਸ੝ਆਮੀ ਸ੝ਖਹ ਗਾਮੀ ਤਿਸ੝ ਬਿਨਾ ਅਨ ਨਾਹਿ ਕੋਇ ॥ ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਦਇਆ ਧਾਰਹ੝ ਤਿਸ੝ ਪਰਾਪਤਿ ਨਾਮ੝ ਹੋਇ ॥੩॥

ਸਲੋਕ੝ ॥

ਚਿਤਿ ਜਿ ਚਿਤਵਿਆ ਸੋ ਮੈ ਪਾਇਆ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਮ੝ ਧਿਆਇ ਸ੝ਖ ਸਬਾਇਆ ॥੪॥

ਛੰਤ੝ ॥

ਅਬ ਮਨ੝ ਛੂਟਿ ਗਇਆ ਸਾਧੂ ਸੰਗਿ ਮਿਲੇ ॥ ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ ਨਾਮ੝ ਲਇਆ ਜੋਤੀ ਜੋਤਿ ਰਲੇ ॥ ਹਰਿ ਨਾਮ੝ ਸਿਮਰਤ ਮਿਟੇ ਕਿਲਬਿਖ ਬ੝ਝੀ ਤਪਤਿ ਅਘਾਨਿਆ ॥ ਗਹਿ ਭ੝ਜਾ ਲੀਨੇ ਦਇਆ ਕੀਨੇ ਆਪਨੇ ਕਰਿ ਮਾਨਿਆ ॥ ਲੈ ਅੰਕਿ ਲਾਝ ਹਰਿ ਮਿਲਾਝ ਜਨਮ ਮਰਣਾ ਦ੝ਖ ਜਲੇ ॥ ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਦਇਆ ਧਾਰੀ ਮੇਲਿ ਲੀਨੇ ਇਕ ਪਲੇ ॥੪॥੨॥

jaithasaree mehalaa 5 ghar 2 shha(n)tha

ik oa(n)kaar sathigur prasaadh ||

salok ||

oochaa agam apaar prabh kathhan n jaae akathh || naanak prabh saranaagathee raakhan ko samarathh ||1||

shha(n)th ||

jio jaanahu thio raakh har prabh thaeriaa || kaethae gano asa(n)kh avagan maeriaa || asa(n)kh avagan khathae faerae nithaprath sadh bhooleeai || moh magan bikaraal maaeiaa tho prasaadhee ghooleeai || look karath bikaar bikharrae prabh naer hoo thae naeriaa || binava(n)th naanak dhaeiaa dhhaarahu kaadt bhavajal faeriaa ||1||

salok ||

nirath n pavai asa(n)kh gun oochaa prabh kaa naao || naanak kee baena(n)theeaa milai nithhaavae thhaao ||2||

shha(n)th ||

dhoosar naahee t(h)aao kaa pehi jaaeeai || aat(h) pehar kar jorr so prabh dhhiaaeeai || dhhiaae so prabh sadhaa apunaa manehi chi(n)dhiaa paaeeai || thaj maan mohu vikaar dhoojaa eaek sio liv laaeeai || arap man than prabhoo aagai aap sagal mittaaeeai || binava(n)th naanak dhhaar kirapaa saach naam samaaeeai ||2||

salok ||

rae man thaa ko dhhiaaeeai sabh bidhh jaa kai haathh || raam naam dhhan sa(n)cheeai naanak nibehai saathh ||3||

shha(n)th ||

saathheearraa prabh eaek dhoosar naahi koe || thhaan thhana(n)thar aap jal thhal poor soe || jal thhal meheeal poor rehiaa sarab dhaathaa prabh dhhanee || gopaal gobi(n)dh a(n)th naahee baea(n)th gun thaa kae kiaa ganee || bhaj saran suaamee sukheh gaamee this binaa an naahi koe || binava(n)th naanak dhaeiaa dhhaarahu this paraapath naam hoe ||3||

salok ||

chith j chithaviaa so mai paaeiaa || naanak naam dhhiaae sukh sabaaeiaa ||4||

shha(n)th ||

ab man shhoott gaeiaa saadhhoo sa(n)g milae || guramukh naam laeiaa jothee joth ralae || har naam simarath mittae kilabikh bujhee thapath aghaaniaa || gehi bhujaa leenae dhaeiaa keenae aapanae kar maaniaa || lai a(n)k laaeae har milaaeae janam maranaa dhukh jalae || binava(n)th naanak dhaeiaa dhhaaree mael leenae eik palae ||4||2||

Jaitsree, Fifth Mehla, Second House, Chhant:

One Universal Creator God. By The Grace Of The True Guru:

Salok:

God is lofty, unapproachable and infinite. He is indescribable - He cannot be described. Nanak seeks the Sanctuary of God, who is all-powerful to save us. ||1||

Chhant:

Save me, any way You can; O Lord God, I am Yours. My demerits are uncountable; how many of them should I count? The sins and crimes I committed are countless; day by day, I continually make mistakes. I am intoxicated by emotional attachment to Maya, the treacherous one; by Your Grace alone can I be saved. Secretly, I commit hideous sins of corruption, even though God is the nearest of the near. Prays Nanak, shower me with Your Mercy, Lord, and lift me up, out of the whirlpool of the terrifying world-ocean. ||1||

Salok:

Countless are His virtues; they cannot be enumerated. God's Name is lofty and exalted. This is Nanak's humble prayer, to bless the homeless with a home. ||2||

Chhant:

There is no other place at all - where else should I go? Twenty-four hours a day, with my palms pressed together, I meditate on God. Meditating forever on my God, I receive the fruits of my mind's desires. Renouncing pride, attachment, corruption and duality, I lovingly center my attention on the One Lord. Dedicate your mind and body to God; eradicate all your self-conceit. Prays Nanak, shower me with Your mercy, Lord, that I may be absorbed in Your True Name. ||2||

Salok:

O mind, meditate on the One, who holds everything in His hands. Gather the wealth of the Lord's Name; O Nanak, it shall always be with You. ||3||

Chhant:

God is our only True Friend; there is not any other. In the places and interspaces, in the water and on the land, He Himself is pervading everywhere. He is totally permeating the water, the land and the sky; God is the Great Giver, the Lord and Master of all. The Lord of the world, the Lord of the universe has no limit; His Glorious Virtues are unlimited - how can I count them? I have hurried to the Sanctuary of the Lord Master, the Bringer of peace; without Him, there is no other at all. Prays Nanak, that being, unto whom the Lord shows mercy - he alone obtains the Naam. ||3||

Salok:

Whatever I wish for, that I receive. Meditating on the Naam, the Name of the Lord, Nanak has found total peace. ||4||

Chhant:

My mind is now emancipated; I have joined the Saadh Sangat, the Company of the Holy. As Gurmukh, I chant the Naam, and my light has merged into the Light. Remembering the Lord's Name in meditation, my sins have been erased; the fire has been extinguished, and I am satisfied. He has taken me by the arm, and blessed me with His kind mercy; He has accepted me His own. The Lord has hugged me in His embrace, and merged me with Himself; the pains of birth and death have been burnt away. Prays Nanak, He has blessed me with His kind mercy; in an instant, He unites me with Himself. ||4||2||

ਪਦਅਰਥ: ਅਗਮ—ਅਪਹ੝ੰਚ। ਕਥਨ੝ ਨ ਜਾਇ—ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਅਕਥ੝—ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਪਰੇ। ਪ੝ਰਭ—ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਰਾਖਨ ਕਉ—ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ। ਸਮਰਥ੝—ਤਾਕਤ ਵਾਲਾ।੧।

ਪ੝ਰਭ—ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਗਨਉ—ਮੈਂ ਗਿਣਾਂ, ਗਨਉਂ। ਅਸੰਖ—ਗਿਣਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ, ਅਣਗਿਣਤ। ਖਤੇ—ਪਾਪ। ਫੇਰੇ—ਗੇੜੇ। ਨਿਤ ਪ੝ਰਤਿ—ਸਦਾ ਹੀ। ਸਦ—ਸਦਾ। ਬਿਕਰਾਲ—ਭਿਆਨਕ। ਤਉ ਪ੝ਰਸਾਦੀ—ਤੇਰੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ। ਘੂਲੀਝ—ਬਚ ਸਕੀਦਾ ਹੈ। ਲੂਕ ਕਰਤ—ਲ੝ਕਾਉ ਕਰਦਿਆਂ। ਬਿਖੜੇ—ਔਖੇ। ਨੇਰ ਹੂ ਤੇ ਨੇਰਿਆ—ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਨੇੜੇ। ਭਵਜਲ—ਸੰਸਾਰ—ਸਮ੝ੰਦਰ। ਫੇਰਿਆ—ਗੇੜਾਂ ਵਿਚੋਂ।੧।

ਅਰਥ: ਸਲੋਕ੝। ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਆਖ-) ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ, ਤੂੰ (ਸਰਨ ਆਝ ਦੀ) ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈਂ। ਹੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ! ਹੇ ਅਪਹ੝ੰਚ! ਹੇ ਬੇਅੰਤ! ਤੂੰ ਸਭ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈਂ, ਤੇਰਾ ਸਰੂਪ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ।੧।

ਛੰਤ੝। ਹੇ ਹਰੀ! ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਜਾਣੋ ਤਿਵੇਂ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ) ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ। ਮੈਂ (ਆਪਣੇ) ਕਿਤਨੇ ਕ੝ ਔਗ੝ਣ ਗਿਣਾਂ? ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਅਣਗਿਣਤ ਔਗ੝ਣ ਹਨ। ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਮੇਰੇ ਅਣਿਗਣਤ ਹੀ ਔਗ੝ਣ ਹਨ, ਪਾਪਾਂ ਦੇ ਗੇੜਾਂ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ, ਨਿੱਤ ਹੀ ਸਦਾ ਹੀ ਉਕਾਈ ਖਾ ਜਾਈਦੀ ਹੈ। ਭਿਆਨਕ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹੀਦਾ ਹੈ, ਤੇਰੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਹੀ ਬਚ ਸਕੀਦਾ ਹੈ। ਅਸੀ ਜੀਵ ਦ੝ਖਦਾਈ ਵਿਕਾਰ (ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ) ਪਰਦੇ ਵਿਚ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ, ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਤੂੰ ਸਾਡੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਨੇੜੇ (ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੀ) ਵੱਸਦਾ ਹੈ। ਨਾਨਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਸਾਡੇ ਉਤੇ ਮੇਹਰ ਕਰ, ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ-ਸਮ੝ੰਦਰ ਦੇ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ) ਗੇੜ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢ ਲੈ।੧।

ਪਦਅਰਥ: ਨਿਰਤਿ—ਨਿਰਨਾ, ਪਰਖ। ਅਸੰਖ—ਅਣਗਿਣਤ। ਨਿਥਾਵੇ—ਨਿਆਸਰੇ ਨੂੰ।੨।

ਛੰਤ੝। ਠਾਉ—ਥਾਂ, ਆਸਰਾ। ਕਾ ਪਹਿ—ਕਿਸ ਦੇ ਪਾਸ? ਕਰ—{ਬਹ੝-ਵਚਨ} ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ। ਜੋੜਿ—ਜੋੜ ਕੇ। ਧਿਆਈਝ—ਸਿਮਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਧਿਆਇ—ਸਿਮਰ ਕੇ। ਮਨਹਿ—ਮਨਿ ਹੀ, ਮਨ ਵਿਚ ਹੀ {ਲਫ਼ਜ਼ 'ਮਨਿ' ਦੀ 'ਿ' ਕ੝ਰਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ 'ਹੀ' ਦੇ ਕਾਰਨ ਉੱਡ ਗਈ ਹੈ}। ਚਿੰਦਿਆ—ਚਿਤਵਿਆ ਹੋਇਆ। ਤਜਿ—ਛੱਡ ਕੇ। ਵਿਕਾਰ੝ ਦੂਜਾ—ਕੋਈ ਹੋਰ ਆਸਰਾ ਭਾਲਣ ਦਾ ਭੈੜ। ਸਿਉ—ਨਾਲ। ਅਰਪਿ—ਭੇਟਾ ਕਰ ਕੇ। ਆਪ੝—ਆਪਾ—ਭਾਵ। ਸਾਚਿ—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਚ। ਸਾਚਿ ਨਾਮਿ—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਰਿ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ। ਸਮਾਈਝ—ਲੀਨ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।੨।

ਅਰਥ: ਹੇ ਭਾਈ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਅਣਗਿਣਤ ਗ੝ਣਾਂ ਦਾ ਨਿਰਨਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਉਸ ਦਾ ਨਾਮਣਾ (ਵਡੱਪਣ) ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਹੈ। ਨਾਨਕ ਦੀ (ਉਸੇ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਹੀ) ਅਰਦਾਸ ਹੈ ਕਿ (ਮੈਨੂੰ) ਨਿਆਸਰੇ ਨੂੰ (ਉਸ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ) ਥਾਂ ਮਿਲ ਜਾਝ।੨।

ਛੰਤ੝। ਹੇ ਭਾਈ! ਅਸਾਂ ਜੀਵਾਂ ਵਾਸਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ, (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਦਰ ਛੱਡ ਕੇ) ਅਸੀ ਹੋਰ ਕਿਸ ਦੇ ਪਾਸ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ? ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਜੋੜ ਕੇ ਅੱਠੇ ਪਹਰ (ਹਰ ਵੇਲੇ) ਪ੝ਰਭੂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਧਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਆਪਣੇ ਉਸ ਪ੝ਰਭੂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਧਰ ਕੇ (ਉਸ ਦੇ ਦਰ ਤੋਂ) ਮਨ-ਮੰਗੀ ਮ੝ਰਾਦ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਈਦੀ ਹੈ। (ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ) ਅਹੰਕਾਰ, ਮੋਹ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਹੋਰ ਆਸਰਾ ਭਾਲਣ ਦਾ ਭੈੜ ਤਿਆਗ ਕੇ ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਸ੝ਰਤਿ ਜੋੜਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਮਨ ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਭੇਟਾ ਕਰ ਕੇ (ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ) ਸਾਰਾ ਆਪਾ-ਭਾਵ ਮਿਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਾਨਕ (ਤਾਂ ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਹੀ) ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਤੇ ਆਖਦਾ ਹੈ-ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ!) ਮੇਹਰ ਕਰ (ਤੇਰੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ ਹੀ ਤੇਰੇ) ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਸਕੀਦਾ ਹੈ।੨।

ਪਦਅਰਥ: ਤਾ ਕਉ—ਉਸ (ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ) ਨੂੰ। ਸਭ ਬਿਧਿ—ਹਰੇਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਜ੝ਗਤਿ। ਹਾਥਿ—ਹੱਥ ਵਿਚ। ਜਾ ਕੈ ਹਾਥਿ—ਜਿਸ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ। ਸੰਚੀਝ—ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨਿਬਹੈ—ਸਾਥ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਥਿ—ਨਾਲ।੩।

ਛੰਤ੝। ਸਾਥੀਅੜਾ—ਪਿਆਰਾ ਸਾਥੀ। ਥਾਨ ਥਨੰਤਰਿ—ਥਾਨ ਥਾਨ ਅੰਤਰਿ, ਹਰੇਕ ਥਾਂ ਵਿਚ। ਜਲਿ—ਜਲ ਵਿਚ। ਥਲਿ—ਧਰਤੀ ਵਿਚ। ਪੂਰ—ਵਿਆਪਕ। ਸੋਇ—ਉਹ ਹੀ। ਮਹੀਅਲਿ—ਮਹੀ ਤਲਿ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਤਲ ਉਤੇ, ਪ੝ਲਾੜ ਵਿਚ, ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ। ਧਨੀ—ਮਾਲਕ। ਤਾ ਕੇ—ਉਸ ਦੇ। ਕਿਆ ਗਨੀ—ਮੈਂ ਕੀਹ ਗਿਣ ਸਕਦਾ ਹਾਂ? ਭਜ੝—ਪਉ, ਜਾਹ। ਸ੝ਖਹਗਾਮੀ—ਸ੝ਖ ਅਪੜਾਣ ਵਾਲਾ। ਅਨ—{अनढ़य} ਹੋਰ। ਧਾਰਹ੝—ਕਰਦੇ ਹੋ।੩।

ਅਰਥ: ਹੇ (ਮੇਰੇ) ਮਨ! ਜਿਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿਚ (ਸਾਡੀ) ਹਰੇਕ (ਜੀਵਨ-) ਜ੝ਗਤਿ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ-ਧਨ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, (ਇਹੀ ਧਨ) ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਥ ਕਰਦਾ ਹੈ।੩।

ਛੰਤ੝। ਹੇ ਭਾਈ! ਸਿਰਫ਼ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹੀ (ਸਦਾ ਨਾਲ ਨਿਭਣ ਵਾਲਾ) ਸਾਥੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕੋਈ (ਸਾਥੀ) ਨਹੀਂ। ਉਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਥਾਂ ਵਿਚ ਵੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਉਹ ਮਾਲਕ-ਪ੝ਰਭੂ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਵਿਆਪ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਦਾਤਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਸ ਗੋਪਾਲ ਗੋਬਿੰਦ (ਦੇ ਗ੝ਣਾਂ) ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪੈ ਸਕਦਾ, ਉਸ ਦੇ ਗ੝ਣ ਬੇਅੰਤ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਸ ਦੇ ਗ੝ਣ ਕੀਹ ਗਿਣ ਸਕਦਾ ਹਾਂ? ਹੇ ਭਾਈ! ਉਸ ਮਾਲਕ ਦੀ ਸਰਨ ਪਿਆ ਰਹ੝, ਉਹ ਹੀ ਸਾਰੇ ਸ੝ਖ ਅਪੜਾਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਅਸਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦਾ) ਹੋਰ ਕੋਈ (ਸਹਾਰਾ) ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨਾਨਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ-ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਜਿਸ ਉਤੇ ਤੂੰ ਮੇਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਹਾਸਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।੩।

ਪਦਅਰਥ: ਚਿਤਿ—ਚਿੱਤ ਵਿਚ। ਜਿ—ਜੋ ਕ੝ਝ। ਚਿਤਵਿਆ—ਸੋਚਿਆ, ਧਾਰਿਆ, ਮੰਗਿਆ। ਸਬਾਇਆ—ਸਾਰੇ।੪।

ਛੰਤ੝। ਅਬ—ਹ੝ਣ। ਛੂਟਿ ਗਇਆ—(ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋ) ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਸਾਧੂ—ਗ੝ਰੂ। ਸੰਗਿ—ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ। ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ—ਗ੝ਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ। ਜੋਤੀ—ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਜੋਤੀ ਵਿਚ। ਜੋਤਿ—ਸ੝ਰਤਿ, ਜਿੰਦ। ਕਿਲਬਿਖ—ਪਾਪ। ਤਪਤਿ—ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੜਨ। ਅਘਾਨਿਆ—ਰੱਜ ਗਝ। ਗਹਿ—ਫੜ ਕੇ। ਭ੝ਜਾ—ਬਾਂਹ। ਕਰਿ—ਬਣਾ ਕੇ। ਮਾਨਿਆ—ਆਦਰ ਦਿੱਤਾ। ਅੰਕਿ—ਅੰਕ ਵਿਚ, ਗੋਦ ਵਿਚ, ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ। ਜਲੇ—ਸੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਧਾਰੀ—ਕੀਤੀ। ਇਕ ਪਲੇ—ਇਕ ਪਲ ਵਿਚ।੨।

ਅਰਥ: ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਆਖ-ਹੇ ਭਾਈ!) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆ ਕਰ, (ਉਸ ਦੇ ਦਰ ਤੋਂ) ਸਾਰੇ ਸ੝ਖ (ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ), ਮੈਂ ਤਾਂ ਜੇਹੜੀ ਭੀ ਮੰਗ ਆਪਣੇ ਚਿੱਤ ਵਿਚ (ਉਸ ਪਾਸੋਂ) ਮੰਗੀ ਹੈ, ਉਹ ਮੈਨੂੰ (ਸਦਾ) ਮਿਲ ਗਈ ਹੈ।੪।

ਛੰਤ੝। ਹੇ ਭਾਈ! ਗ੝ਰੂ ਦੀ ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ ਮਿਲ ਕੇ ਹ੝ਣ (ਮੇਰਾ) ਮਨ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ) ਸ੝ਤੰਤਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। (ਜਿਨ੝ਹਾਂ ਨੇ ਭੀ) ਗ੝ਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜਿੰਦ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਜੋਤੀ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆਂ ਸਾਰੇ ਪਾਪ ਮਿਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ) ਸੜਨ ਮ੝ੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, (ਮਨ ਮਾਇਆ ਵਲੋਂ) ਰੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੝ਹਾਂ ਉਤੇ ਪ੝ਰਭੂ ਦਇਆ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੝ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਬਣਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ, ਆਦਰ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੝ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਜੋੜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦ੝ੱਖ ਸੜ (ਕੇ ਸ੝ਆਹ ਹੋ) ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਨਕ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ-(ਹੇ ਭਾਈ! ਜਿਨ੝ਹਾਂ ਉਤੇ ਪ੝ਰਭੂ) ਮੇਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਪਲ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।੪।੨।