ਧਨਾਸਰੀ ਛੰਤ ਮਹਲਾ ੧ ॥

ਪਿਰ ਸੰਗਿ ਮੂਠੜੀਝ ਖਬਰਿ ਨ ਪਾਈਆ ਜੀਉ ॥ ਮਸਤਕਿ ਲਿਖਿਅੜਾ ਲੇਖ੝ ਪ੝ਰਬਿ ਕਮਾਇਆ ਜੀਉ ॥ ਲੇਖ੝ ਨ ਮਿਟਈ ਪ੝ਰਬਿ ਕਮਾਇਆ ਕਿਆ ਜਾਣਾ ਕਿਆ ਹੋਸੀ ॥ ਗ੝ਣੀ ਅਚਾਰਿ ਨਹੀ ਰੰਗਿ ਰਾਤੀ ਅਵਗ੝ਣ ਬਹਿ ਬਹਿ ਰੋਸੀ ॥ ਧਨ੝ ਜੋਬਨ੝ ਆਕ ਕੀ ਛਾਇਆ ਬਿਰਧਿ ਭਝ ਦਿਨ ਪ੝ੰਨਿਆ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਦੋਹਾਗਣਿ ਛੂਟੀ ਝੂਠਿ ਵਿਛ੝ੰਨਿਆ ॥੧॥

ਬੂਡੀ ਘਰ੝ ਘਾਲਿਓ ਗ੝ਰ ਕੈ ਭਾਇ ਚਲੋ ॥ ਸਾਚਾ ਨਾਮ੝ ਧਿਆਇ ਪਾਵਹਿ ਸ੝ਖਿ ਮਹਲੋ ॥ ਹਰਿ ਨਾਮ੝ ਧਿਆਝ ਤਾ ਸ੝ਖ੝ ਪਾਝ ਪੇਈਅੜੈ ਦਿਨ ਚਾਰੇ ॥ ਨਿਜ ਘਰਿ ਜਾਇ ਬਹੈ ਸਚ੝ ਪਾਝ ਅਨਦਿਨ੝ ਨਾਲਿ ਪਿਆਰੇ ॥ ਵਿਣ੝ ਭਗਤੀ ਘਰਿ ਵਾਸ੝ ਨ ਹੋਵੀ ਸ੝ਣਿਅਹ੝ ਲੋਕ ਸਬਾਝ ॥ ਨਾਨਕ ਸਰਸੀ ਤਾ ਪਿਰ੝ ਪਾਝ ਰਾਤੀ ਸਾਚੈ ਨਾਝ ॥੨॥

ਪਿਰ੝ ਧਨ ਭਾਵੈ ਤਾ ਪਿਰ ਭਾਵੈ ਨਾਰੀ ਜੀਉ ॥ ਰੰਗਿ ਪ੝ਰੀਤਮ ਰਾਤੀ ਗ੝ਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰੀ ਜੀਉ ॥ ਗ੝ਰ ਸਬਦਿ ਵੀਚਾਰੀ ਨਾਹ ਪਿਆਰੀ ਨਿਵਿ ਨਿਵਿ ਭਗਤਿ ਕਰੇਈ ॥ ਮਾਇਆ ਮੋਹ੝ ਜਲਾਝ ਪ੝ਰੀਤਮ੝ ਰਸ ਮਹਿ ਰੰਗ੝ ਕਰੇਈ ॥ ਪ੝ਰਭ ਸਾਚੇ ਸੇਤੀ ਰੰਗਿ ਰੰਗੇਤੀ ਲਾਲ ਭਈ ਮਨ੝ ਮਾਰੀ ॥ ਨਾਨਕ ਸਾਚਿ ਵਸੀ ਸੋਹਾਗਣਿ ਪਿਰ ਸਿਉ ਪ੝ਰੀਤਿ ਪਿਆਰੀ ॥੩॥

ਪਿਰ ਘਰਿ ਸੋਹੈ ਨਾਰਿ ਜੇ ਪਿਰ ਭਾਵਝ ਜੀਉ ॥ ਝੂਠੇ ਵੈਣ ਚਵੇ ਕਾਮਿ ਨ ਆਵਝ ਜੀਉ ॥ ਝੂਠ੝ ਅਲਾਵੈ ਕਾਮਿ ਨ ਆਵੈ ਨਾ ਪਿਰ੝ ਦੇਖੈ ਨੈਣੀ ॥ ਅਵਗ੝ਣਿਆਰੀ ਕੰਤਿ ਵਿਸਾਰੀ ਛੂਟੀ ਵਿਧਣ ਰੈਣੀ ॥ ਗ੝ਰ ਸਬਦ੝ ਨ ਮਾਨੈ ਫਾਹੀ ਫਾਥੀ ਸਾ ਧਨ ਮਹਲ੝ ਨ ਪਾਝ ॥ ਨਾਨਕ ਆਪੇ ਆਪ੝ ਪਛਾਣੈ ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਝ ॥੪॥

ਧਨ ਸੋਹਾਗਣਿ ਨਾਰਿ ਜਿਨਿ ਪਿਰ੝ ਜਾਣਿਆ ਜੀਉ ॥ ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਕੂੜਿਆਰਿ ਕੂੜ੝ ਕਮਾਣਿਆ ਜੀਉ ॥ ਹਰਿ ਭਗਤਿ ਸ੝ਹਾਵੀ ਸਾਚੇ ਭਾਵੀ ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਪ੝ਰਭ ਰਾਤੀ ॥ ਪਿਰ੝ ਰਲੀਆਲਾ ਜੋਬਨਿ ਬਾਲਾ ਤਿਸ੝ ਰਾਵੇ ਰੰਗਿ ਰਾਤੀ ॥ ਗ੝ਰ ਸਬਦਿ ਵਿਗਾਸੀ ਸਹ੝ ਰਾਵਾਸੀ ਫਲ੝ ਪਾਇਆ ਗ੝ਣਕਾਰੀ ॥ ਨਾਨਕ ਸਾਚ੝ ਮਿਲੈ ਵਡਿਆਈ ਪਿਰ ਘਰਿ ਸੋਹੈ ਨਾਰੀ ॥੫॥੩॥

dhhanaasaree shha(n)th mehalaa 1 ||

pir sa(n)g moot(h)arreeeae khabar n paaeeaa jeeo || masathak likhiarraa laekh purab kamaaeiaa jeeo || laekh n mittee purab kamaaeiaa kiaa jaanaa kiaa hosee || gunee achaar nehee ra(n)g raathee avagun behi behi rosee || dhhan joban aak kee shhaaeiaa biradhh bheae dhin pu(n)niaa || naanak naam binaa dhohaagan shhoottee jhoot(h) vishhu(n)niaa ||1||

booddee ghar ghaaliou gur kai bhaae chalo || saachaa naam dhhiaae paavehi sukh mehalo || har naam dhhiaaeae thaa sukh paaeae paeeearrai dhin chaarae || nij ghar jaae behai sach paaeae anadhin naal piaarae || vin bhagathee ghar vaas n hovee suniahu lok sabaaeae || naanak sarasee thaa pir paaeae raathee saachai naaeae ||2||

pir dhhan bhaavai thaa pir bhaavai naaree jeeo || ra(n)g preetham raathee gur kai sabadh veechaaree jeeo || gur sabadh veechaaree naah piaaree niv niv bhagath karaeee || maaeiaa mohu jalaaeae preetham ras mehi ra(n)g karaeee || prabh saachae saethee ra(n)g ra(n)gaethee laal bhee man maaree || naanak saach vasee sohaagan pir sio preeth piaaree ||3||

pir ghar sohai naar jae pir bhaaveae jeeo || jhoot(h)ae vain chavae kaam n aaveae jeeo || jhoot(h) alaavai kaam n aavai naa pir dhaekhai nainee || avaguniaaree ka(n)th visaaree shhoottee vidhhan rainee || gur sabadh n maanai faahee faathhee saa dhhan mehal n paaeae || naanak aapae aap pashhaanai guramukh sehaj samaaeae ||4||

dhhan sohaagan naar jin pir jaaniaa jeeo || naam binaa koorriaar koorr kamaaniaa jeeo || har bhagath suhaavee saachae bhaavee bhaae bhagath prabh raathee || pir raleeaalaa joban baalaa this raavae ra(n)g raathee || gur sabadh vigaasee sahu raavaasee fal paaeiaa gunakaaree || naanak saach milai vaddiaaee pir ghar sohai naaree ||5||3||

Dhanaasaree, Chhant, First Mehla:

Your Husband Lord is with you, O deluded soul-bride, but you do are not aware of Him. Your destiny is written on your forehead, according to your past actions. This inscription of past deeds cannot be erased; what do I know about what will happen? You have not adopted a virtuous lifestyle, and you are not attuned to the Lord's Love; you sit there, crying over your past misdeeds. Wealth and youth are like the shade of the bitter swallow-wort plant; you are growing old, and your days are coming to their end. O Nanak, without the Naam, the Name of the Lord, you shall end up as a discarded, divorced bride; your own falsehood shall separate you from the Lord. ||1||

You have drowned, and your house is ruined; walk in the Way of the Guru's Will. Meditate on the True Name, and you shall find peace in the Mansion of the Lord's Presence. Meditate on the Lord's Name, and you shall find peace; your stay in this world shall last only four days. Sit in the home of your own being, and you shall find Truth; night and day, be with your Beloved. Without loving devotion, you cannot dwell in your own home - listen, everyone! O Nanak, she is happy, and she obtains her Husband Lord, if she is attuned to the True Name. ||2||

If the soul-bride is pleasing to her Husband Lord, then the Husband Lord will love His bride. Imbued with the love of her Beloved, she contemplates the Word of the Guru's Shabad. She contemplates the Guru's Shabads, and her Husband Lord loves her; in deep humility, she worships Him in loving devotion. She burns away her emotional attachment to Maya, and in love, she loves her Beloved. She is imbued and drenched with the Love of the True Lord; she has become beautiful, by conquering her mind. O Nanak, the happy soul-bride abides in Truth; she loves to love her Husband Lord. ||3||

The soul-bride looks so beautiful in the home of her Husband Lord, if she is pleasing to Him. It is of no use at all to speak false words. If she speaks false, it is of no use to her, and she does not see her Husband Lord with her eyes. Worthless, forgotten and abandoned by her Husband Lord, she passes her life-night without her Lord and Master. Such a wife does not believe in the Word of the Guru's Shabad; she is caught in the net of the world, and does not obtain the Mansion of the Lord's Presence. O Nanak, if she understands her own self, then, as Gurmukh, she merges in celestial peace. ||4||

Blessed is that soul-bride, who knows her Husband Lord. Without the Naam, she is false, and her actions are false as well. Devotional worship of the Lord is beautiful; the True Lord loves it. So immerse yourself in loving devotional worship of God. My Husband Lord is playful and innocent; imbued with His Love, I enjoy Him. She blossoms forth through the Word of the Guru's Shabad; she ravishes her Husband Lord, and obtains the most noble reward. O Nanak, in Truth, she obtains glory; in her Husband's home, the soul-bride looks beautiful. ||5||3||

ਪਦਅਰਥ: ਪਿਰ੝—ਪਤੀ—ਪ੝ਰਭੂ। ਸੰਗਿ—(ਤੇਰੇ) ਨਾਲ। ਮੂਠੜੀਝ—ਹੇ ਠੱਗੀ ਹੋਈ ਜੀਵ—ਇਸਤ੝ਰੀ! ਮਸਤਕਿ—ਮੱਥੇ ਉਤੇ। ਪ੝ਰਬਿ—ਪੂਰਬਲੇ ਸਮੇ ਵਿਚ, ਪਹਿਲੇ ਜਨਮਾਂ ਵਿਚ। ਕਿਆ ਜਾਣਾ—ਮੈਂ ਕੀਹ ਜਾਣਾਂ? ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ। ਗ੝ਣੀ—ਗ੝ਣਾਂ ਵਾਲੀ। ਅਚਾਰਿ—ਉੱਚੇ ਆਚਰਨ ਵਾਲੀ। ਰੰਗਿ—ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ—ਰੰਗ ਵਿਚ। ਬਹਿ ਬਹਿ—ਬੈਠ ਕੇ ਬੈਠ ਕੇ, ਮ੝ੜ ਮ੝ੜ। ਰੋਸੀ—ਰੋਵੇਗੀ। ਜੋਬਨ੝—ਜਵਾਨੀ। ਪ੝ੰਨਿਆ—ਪ੝ੱਗ ਗਝ, ਮ੝ੱਕ ਗਝ। ਦੋਹਾਗਣਿ—{दढ़रढ़भागिनी} ਭੈੜੀ ਕਿਸਮਤ ਵਾਲੀ। ਛੂਟੀ—ਇਕੱਲੀ ਰਹਿ ਗਈ, ਛ੝ੱਟੜ ਹੋ ਗਈ। ਝੂਠਿ—ਝੂਠ ਵਿਚ ਫਸਣ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਕੂੜੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ।੧।

ਬੂਡੀ—ਹੇ ਡ੝ੱਬੀ ਹੋਈਝ! ਘਾਲਿਓ—ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਭਾਇ—ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ। ਚਲੋ—ਚਲ੝, ਚੱਲ। ਸ੝ਖਿ—ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਵਿਚ ਟਿਕ ਕੇ। ਮਹਲੋ—ਮਹਲ੝, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ। ਪੇਈਅੜੈ—ਪੇਕੇ ਘਰ ਵਿਚ, ਜਗਤ ਵਿਚ। ਚਾਰੇ—ਚਾਰਿ ਹੀ, ਚਾਰ ਹੀ। ਜਾਇ—ਜਾ ਕੇ। ਸਚ੝—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪ੝ਰਭੂ। ਅਨਦਿਨ੝—ਹਰ ਰੋਜ਼। ਲੋਕ ਸਬਾਝ—ਹੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕੋ! ਸਰਸੀ—ਸ—ਰਸੀ, ਆਤਮਕ ਰਸ ਮਾਣਨ ਵਾਲੀ। ਤਾ—ਤਦੋਂ। ਨਾਝ—ਨਾਇ, ਨਾਮ ਵਿਚ। ਸਾਚੈ ਨਾਝ—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਨਾਮ ਵਿਚ।੨।

ਪਿਰ੝ ਧਨ ਭਾਵੈ—ਪਤੀ ਇਸਤ੝ਰੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰਾ ਲੱਗੇ। ਧਨ ਪਿਰ ਭਾਵੈ—ਇਸਤ੝ਰੀ ਪਤੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ {ਨੋਟ: "ਪਿਰ੝ ਭਾਵੈ" ਅਤੇ "ਪਿਰ ਭਾਵੈ" ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਖਾਸ ਧਿਆਨ—ਜੋਗ ਹੈ}। ਰੰਗਿ—ਰੰਗ ਵਿਚ। ਨਾਹ ਪਿਆਰੀ—ਖਸਮ ਦੀ ਪਿਆਰੀ। ਕਰੇਈ—ਕਰਦੀ ਹੈ। ਰਸ—ਚਾਉ। ਰੰਗ੝—ਪ੝ਰੇਮ, ਪਿਆਰ। ਸੇਤੀ—ਨਾਲ। ਲਾਲ—ਸੋਹਣੀ। ਮਾਰਿ—ਮਾਰ ਕੇ। ਸਾਚਿ—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਵਿਚ।੩।

ਪਿਰ ਘਰਿ—ਪਿਰ ਦੇ ਘਰ ਵਿਚ, ਪ੝ਰਭੂ—ਪਤੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ। ਸੋਹੈ—ਸੋਭਦੀ ਹੈ, ਸੋਭਾ ਪਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿਰ ਭਾਵਝ—ਪਿਰ ਨੂੰ ਭਾਵੈ, ਪ੝ਰਭੂ—ਪਤੀ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਲੱਗੇ। ਵੈਣ—ਬਚਨ, ਬੋਲ। ਚਵੈ—ਬੋਲੇ। ਕਾਮਿ ਨ ਆਵਝ—ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਅਲਾਵੈ—ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਨੈਣੀ—ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ। ਅਵਗ੝ਣਿਆਰੀ—ਔਗ੝ਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ। ਕੰਤਿ—ਕੰਤ ਨੇ। ਵਿਸਾਰੀ—ਤਿਆਗੀ ਹੋਈ। ਛੂਟੀ—ਛ੝ੱਟੜ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਿਧਣ—{ਧਣੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ, ਨਿਖਸਮੀ} ਦ੝ੱਖੀ। ਰੈਣੀ—ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ। ਸਾ ਧਨ—ਜੀਵ—ਇਸਤ੝ਰੀ। ਮਹਲ੝—ਪ੝ਰਭੂ ਦਾ ਦਰ—ਘਰ। ਆਪੇ ਆਪ੝—ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਨੂੰ, ਆਪਣੇ ਅਸਲੇ ਨੂੰ। ਗ੝ਰਮ੝ਖਿ—ਗ੝ਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ। ਸਹਜਿ—ਆਤਮਕ ਅਡੋਲਤਾ ਵਿਚ।੪।

ਧਨ੝—{धनढ़य} ਮ੝ਬਾਰਕ, ਕਿਸਮਤ ਵਾਲੀ। ਸੋਹਾਗਣਿ—{सौभागिनी} ਚੰਗੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੀ। ਨਾਰਿ—ਇਸਤ੝ਰੀ। ਜਿਨਿ—ਜਿਸ (ਨਾਰਿ) ਨੇ। ਕੂੜਿਆਰਿ—ਕੂੜ ਦੀ ਵਣਜਾਰਨ। ਸ੝ਹਾਵੀ—ਸੋਹਣੀ। ਭਾਵੀ—ਪਿਆਰੀ ਲੱਗੀ। ਭਾਇ—ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ। ਭਾਇ ਭਗਤਿ ਪ੝ਰਭ—ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ, ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿਚ। ਰਲੀਆਲਾ—ਰਲੀਆਂ ਦਾ ਘਰ, ਆਨੰਦ ਦਾ ਸੋਮਾ। ਜੋਬਨਿ ਬਾਲਾ—ਜਵਾਨੀ ਵਿਚ ਜਵਾਨ, ਚੜ੝ਹਦੀ ਜਵਾਨੀ ਵਾਲਾ। ਤਿਸ੝—ਉਸ (ਪਿਰ) ਨੂੰ। ਰੰਗਿ—ਰੰਗ ਵਿਚ, ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ। ਵਿਗਾਸੀ—ਖਿੜੇ ਹਿਰਦੇ ਵਾਲੀ। ਸਹ੝—ਖਸਮ (ਨੂੰ)। ਰਾਵਾਸੀ—ਮਾਣਦੀ ਹੈ, ਮਿਲਾਪ ਪ੝ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਗ੝ਣਕਾਰੀ—ਗ੝ਣ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ। ਸਾਚ੝—ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ।੫।

ਅਰਥ: ਹੇ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ) ਠੱਗੀ ਗਈ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀਝ! (ਤੇਰਾ) ਪਤੀ-ਪ੝ਰਭੂ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਹੈ, ਪਰ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਈ। (ਤੇਰੇ ਭੀ ਕੀਹ ਵੱਸ?) ਜੋ ਕ੝ਝ ਤੂੰ ਪਹਿਲੇ ਜਨਮਾਂ ਵਿਚ ਕਰਮ ਕਮਾਝ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਨ੝ਸਾਰ ਤੇਰੇ ਮੱਥੇ ਉਤੇ (ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਵਿਚ) ਲੇਖ ਹੀ ਅਜੇਹਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ (ਕਿ ਤੂੰ ਸੰਗ-ਵੱਸਦੇ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ)।

ਪਹਿਲੇ ਜਨਮਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਅਨ੝ਸਾਰ (ਮੱਥੇ ਤੇ ਲਿਖਿਆ) ਲੇਖ (ਕਿਸੇ ਪਾਸੋਂ) ਮਿਟ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ ਕਿ (ਉਸ ਲਿਖੇ ਲੇਖ ਅਨ੝ਸਾਰ ਸਾਡੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ) ਕੀਹ ਵਾਪਰੇਗੀ। (ਪੂਰਬਲੀ ਕਮਾਈ ਅਨ੝ਸਾਰ) ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਗ੝ਣਾਂ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ, ਉੱਚੇ ਆਚਰਣ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ, ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਨਹੀਂ, ਉਹ (ਕੀਤੇ) ਔਗ੝ਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਮ੝ੜ ਮ੝ੜ ਦ੝ਖੀ (ਹੀ) ਹੋਵੇਗੀ।

(ਜੀਵ ਧਨ ਜੋਬਨ ਆਦਿਕ ਦੇ ਮਾਣ ਵਿਚ ਪ੝ਰਭੂ ਨੂੰ ਭ੝ਲਾ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ) ਧਨ ਤੇ ਜਵਾਨੀ ਅੱਕ (ਦੇ ਬੂਟੇ) ਦੀ ਛਾਂ (ਵਰਗੇ ਹੀ) ਹਨ, ਜਦੋਂ ਬ੝ੱਢਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਮਰ ਦੇ ਦਿਨ ਆਖ਼ਰ ਮ੝ੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਤਾਂ ਇਹ ਧਨ ਜਵਾਨੀ ਸਾਥ ਤੋੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ)।

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਖ੝ੰਝ ਕੇ ਅਭਾਗਣ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਛ੝ੱਟੜ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਕੂੜੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸ ਕੇ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਤੋਂ ਵਿਛ੝ੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।੧।

ਹੇ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ) ਡ੝ੱਬੀ ਹੋਈਝ! ਤੂੰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, (ਹ੝ਣ ਤਾਂ ਜੀਵਨ-ਸਫ਼ਰ ਵਿਚ) ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਤ੝ਰ। ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰ ਕੇ ਤੂੰ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਵਿਚ ਟਿਕ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਦਰ ਲੱਭ ਲਝਂਗੀ।

ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਤਦੋਂ ਹੀ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਮਾਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਦੀ ਹੈ (ਇਸ ਜਗਤ ਦਾ ਕੀਹ ਮਾਣ?) ਜਗਤ ਵਿਚ ਤਾਂ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਹੀ ਵਾਸਾ ਹੈ। (ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ) ਆਪਣੇ ਅਸਲੀ ਘਰ ਵਿਚ ਪਹ੝ੰਚ ਕੇ ਟਿਕੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ (ਭਾਵ, ਸਦਾ ਹੀ) ਉਸ ਪਿਆਰੇ ਨਾਲ ਮਿਲੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਹੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕੋ! ਸ੝ਣ ਲਵੋ, ਭਗਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਮਨ ਭਟਕਦਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ) ਅੰਤਰ ਆਤਮੇ ਟਿਕਾਉ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦਾ। ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜਦੋਂ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਦੋਂ ਉਹ ਆਤਮਕ ਰਸ ਮਾਣਨ ਵਾਲੀ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦਾ ਮਿਲਾਪ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।੨।

ਜਦੋਂ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਨੂੰ ਪਭੂ-ਪਤੀ ਪਿਆਰਾ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤਦੋਂ ਉਹ ਜੀਵ ਇਸਤ੝ਰੀ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨੂੰ ਪਿਆਰੀ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਪ੝ਰਭੂ-ਪ੝ਰੀਤਮ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਹੋਈ ਉਹ ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜ੝ੜ ਕੇ ਵਿਚਾਰਵਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਉਹ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਖਸਮ-ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਪਿਆਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਨਿਊਂ ਨਿਊਂ ਕੇ (ਭਾਵ, ਪੂਰਨ ਨਿਮ੝ਰਤਾ-ਸਰਧਾ ਨਾਲ) ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪ੝ਰਭੂ-ਪ੝ਰੀਤਮ (ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ) ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਸਾੜ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ-ਰਸ ਵਿਚ (ਭਿੱਜ ਕੇ) ਉਸ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।

ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਲ (ਜ੝ੜ ਕੇ) ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੀਜ ਕੇ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਸੋਹਣੇ ਜੀਵਨ ਵਾਲੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹੇ ਨਾਨਕ! ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਸ੝ਭਾਗ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨਾਲ ਪ੝ਰੀਤਿ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਪਤੀ ਦੀ ਪਿਆਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।੩।

ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਤਦੋਂ ਹੀ ਸੋਭਾ ਪਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਪਰ ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਅੰਦਰੋਂ ਪਿਆਰ ਤੋਂ ਸੱਖਣੀ ਹੋਵੇ ਤੇ ਬਾਹਰੋਂ ਪ੝ਰੇਮ ਦੱਸਣ ਲਈ) ਝੂਠੇ ਬੋਲ ਬੋਲੇ, (ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਬੋਲ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦਾ ਪਿਆਰ ਜਿੱਤਣ ਲਈ) ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ। (ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ) ਝੂਠਾ ਬੋਲ ਹੀ ਬੋਲਦੀ ਹੈ (ਉਹ ਬੋਲ) ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਉਸ ਵਲ ਤੱਕਦਾ ਭੀ ਨਹੀਂ। ਉਸ ਔਗ੝ਣ-ਭਰੀ ਨੂੰ ਖਸਮ-ਪ੝ਰਭੂ ਨੇ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਹ੝ੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਛ੝ੱਟੜ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਤ ਦ੝ੱਖਾਂ ਵਿਚ ਲੰਘਦੀ ਹੈ।

ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵਸਾਂਦੀ, ਉਹੀ ਮਾਇਆ-ਮੋਹ ਦੀ ਫਾਹੀ ਵਿਚ ਫਸੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦਾ ਦਰ-ਘਰ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦੀ। ਹੇ ਨਾਨਕ! ਗ੝ਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਆਪਣੇ ਅਸਲੇ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਆਤਮਕ ਅਡੋਲਤਾ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।੪।

ਉਹ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਮ੝ਬਾਰਕ ਹੈ ਚੰਗੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਖਸਮ-ਪ੝ਰਭੂ ਨਾਲ ਡੂੰਘੀ ਸਾਂਝ ਪਾ ਲਈ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਯਾਦ ਭ੝ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਕੂੜ ਦੀ ਵਣਜਾਰਨ ਹੈ ਉਹ ਕੂੜ ਹੀ ਕਮਾਂਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਉਹ ਨਾਸਵੰਤ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦੌੜ-ਭੱਜ ਹੀ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ)। ਜੇਹੜੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਸੋਹਣਾ ਬਣਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਨੂੰ ਪਿਆਰੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਪ੝ਰੇਮ ਵਿਚ ਪ੝ਰਭੂ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਆਨੰਦ ਦਾ ਸੋਮਾ ਤੇ ਸਦਾ ਹੀ ਜਵਾਨ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਉਸ ਪ੝ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੀ ਹੋਈ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਖਿੜੇ ਹਿਰਦੇ ਵਾਲੀ ਜੀਵ-ਇਸਤ੝ਰੀ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੀ ਹੈ, ਗ੝ਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜ੝ੜਨ ਦਾ (ਇਹ) ਫਲ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਤਮਕ ਗ੝ਣ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਸ ਨੂੰ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਪ੝ਰਭੂ ਮਿਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ (ਪ੝ਰਭੂ-ਦਰ ਤੇ) ਆਦਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪ੝ਰਭੂ-ਪਤੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਸੋਭਾ ਪਾਂਦੀ ਹੈ।੫।੩।