ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ 5 ਘਰ੝ 2 ਅਸਟਪਦੀਆ ੴ ਸਤਿਗ੝ਰ ਪ੝ਰਸਾਦਿ ॥

ਪਾਠ੝ ਪੜਿਓ ਅਰ੝ ਬੇਦ੝ ਬੀਚਾਰਿਓ ਨਿਵਲਿ ਭ੝ਅੰਗਮ ਸਾਧੇ ॥ ਪੰਚ ਜਨਾ ਸਿਉ ਸੰਗ੝ ਨ ਛ੝ਟਕਿਓ ਅਧਿਕ ਅਹੰਬ੝ਧਿ ਬਾਧੇ ॥1॥

ਪਿਆਰੇ ਇਨ ਬਿਧਿ ਮਿਲਣ੝ ਨ ਜਾਈ ਮੈ ਕੀਝ ਕਰਮ ਅਨੇਕਾ ॥ ਹਾਰਿ ਪਰਿਓ ਸ੝ਆਮੀ ਕੈ ਦ੝ਆਰੈ ਦੀਜੈ ਬ੝ਧਿ ਬਿਬੇਕਾ ॥ ਰਹਾਉ ॥

ਮੋਨਿ ਭਇਓ ਕਰਪਾਤੀ ਰਹਿਓ ਨਗਨ ਫਿਰਿਓ ਬਨ ਮਾਹੀ ॥ ਤਟ ਤੀਰਥ ਸਭ ਧਰਤੀ ਭ੝ਰਮਿਓ ਦ੝ਬਿਧਾ ਛ੝ਟਕੈ ਨਾਹੀ ॥2॥

ਮਨ ਕਾਮਨਾ ਤੀਰਥ ਜਾਇ ਬਸਿਓ ਸਿਰਿ ਕਰਵਤ ਧਰਾਝ ॥ ਮਨ ਕੀ ਮੈਲ੝ ਨ ਉਤਰੈ ਇਹ ਬਿਧਿ ਜੇ ਲਖ ਜਤਨ ਕਰਾਝ ॥3॥

ਕਨਿਕ ਕਾਮਿਨੀ ਹੈਵਰ ਗੈਵਰ ਬਹ੝ ਬਿਧਿ ਦਾਨ੝ ਦਾਤਾਰਾ ॥ ਅੰਨ ਬਸਤ੝ਰ ਭੂਮਿ ਬਹ੝ ਅਰਪੇ ਨਹ ਮਿਲੀਝ ਹਰਿ ਦ੝ਆਰਾ ॥4॥

ਪੂਜਾ ਅਰਚਾ ਬੰਦਨ ਡੰਡਉਤ ਖਟ੝ ਕਰਮਾ ਰਤ੝ ਰਹਤਾ ॥ ਹਉ ਹਉ ਕਰਤ ਬੰਧਨ ਮਹਿ ਪਰਿਆ ਨਹ ਮਿਲੀਝ ਇਹ ਜ੝ਗਤਾ ॥5॥

ਜੋਗ ਸਿਧ ਆਸਣ ਚਉਰਾਸੀਹ ਝ ਭੀ ਕਰਿ ਕਰਿ ਰਹਿਆ ॥ ਵਡੀ ਆਰਜਾ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਜਨਮੈ ਹਰਿ ਸਿਉ ਸੰਗ੝ ਨ ਗਹਿਆ ॥6॥

ਰਾਜ ਲੀਲਾ ਰਾਜਨ ਕੀ ਰਚਨਾ ਕਰਿਆ ਹ੝ਕਮ੝ ਅਫਾਰਾ ॥ ਸੇਜ ਸੋਹਨੀ ਚੰਦਨ੝ ਚੋਆ ਨਰਕ ਘੋਰ ਕਾ ਦ੝ਆਰਾ ॥7॥

ਹਰਿ ਕੀਰਤਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਹੈ ਸਿਰਿ ਕਰਮਨ ਕੈ ਕਰਮਾ ॥ ਕਹ੝ ਨਾਨਕ ਤਿਸ੝ ਭਇਓ ਪਰਾਪਤਿ ਜਿਸ੝ ਪ੝ਰਬ ਲਿਖੇ ਕਾ ਲਹਨਾ ॥8॥

ਤੇਰੋ ਸੇਵਕ੝ ਇਹ ਰੰਗਿ ਮਾਤਾ ॥ ਭਇਓ ਕ੝ਰਿਪਾਲ੝ ਦੀਨ ਦ੝ਖ ਭੰਜਨ੝ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨਿ ਇਹ੝ ਮਨ੝ ਰਾਤਾ ॥ ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ ॥1॥3॥

ਪਦਅਰਥ: ਪੜਿਓ-ਪੜ੝ਹਿਆ (ਕਈਆਂ ਨੇ)। ਅਰ੝-ਅਤੇ। ਨਿਵਲਿ-ਖਲੋ ਕੇ, ਗੋਡਿਆਂ ਉਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖ ਕੇ, ਸਾਹ ਬਾਹਰ ਵਲ ਖਿੱਚ ਕੇ, ਆਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਭਵਾਣਾ-ਇਸ ਨਾਲ ਪੇਟ ਦੀਆਂ ਆਂਦਰਾਂ ਸਾਫ਼ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਕਬਜ਼ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਨਿਉਲੀ ਕਰਮ ਸਵੇਰੇ ਖ਼ਾਲੀ-ਪੇਟ ਕਰੀਦਾ ਹੈ। ਭ੝ਅੰਗਮ-ਭ੝ਇਅੰਗਮ, ਭ੝ਯੰਗਮ। ਪਿੱਠ ਦੀ ਕੰਗਰੋੜ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕ੝ੰਡਲਨੀ ਨਾੜੀ ਜਿਸ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਸਰਪਣੀ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰਾਹ ਸ੝ਆਸ ਚੜ੝ਹਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਧੇ-ਸਾਧਨ ਕੀਤੇ (ਕਈਆਂ ਨੇ)। ਸਿਉ-ਨਾਲ। ਸੰਗ੝-ਸਾਥ। ਛ੝ਟਕਿਓ-ਮ੝ੱਕ ਸਕਿਆ। ਅਧਿਕ-ਬਹ੝ਤ ਵਧੀਕ। ਅਹੰਬ੝ਧਿ-ਅਹੰਕਾਰ-ਭਰੀ ਮਤਿ। ਬਾਧੇ-ਬੱਝ ਗਝ।੧।

ਪਿਆਰੇ-ਹੇ ਸੱਜਣ! ਇਨ ਬਿਧਿ-ਇਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ। ਮੈ-ਮੇਰੇ ਵੇਖਦਿਆਂ। ਹਾਰਿ-ਹਾਰ ਕੇ, ਇਹਨਾਂ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਛੱਡ ਕੇ। ਪਰਿਓ-ਪਿਆ ਹਾਂ। ਕੈ ਦ੝ਆਰੈ-ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ। ਬਿਬੇਕਾ-ਪਰਖ।ਰਹਾਉ।

ਮੋਨਿ ਭਇਓ-ਕੋਈ ਚ੝ੱਪ ਸਾਧੀ ਬੈਠਾ ਹੈ। ਕਰਪਾਤੀ-{ਕਰ-ਹੱਥ। ਪਾਤ੝ਰ-ਭਾਂਡਾ} ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਭਾਂਡਾ ਬਣਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ। ਮਾਹੀ-ਵਿਚ। ਤਟ-ਦਰੀਆ ਦਾ ਕੰਢਾ। ਸਭ-ਸਾਰੀ। ਭ੝ਰਮਿਓ-ਭਟਕਦਾ ਫਿਰਿਆ। ਦ੝ਬਿਧਾ-ਦ੝-ਚਿੱਤਾ-ਪਨ, ਮੇਰ-ਤੇਰ, ਡਾਵਾਂ ਡੋਲ ਮਾਨਸਕ ਦਸ਼ਾ। ਛ੝ਟਕੈ ਨਾਹੀ-ਮ੝ੱਕਦੀ ਨਹੀਂ।੨।

ਕਾਮਨਾ-ਇੱਛਾ, ਫ੝ਰਨਾ। ਸਿਰਿ-ਸਿਰ ਉਤੇ। ਕਰਵਤ-ਆਰਾ, ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਵਾਲਾ ਆਰਾ ਜੋ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਸ਼ਿਵ-ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਹੈ। ਸ਼ਿਵ-ਲੋਕ ਵਿਚ ਪਹ੝ੰਚਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਵਾਲੇ ਕਈ ਭ੝ੱਲੜ ਮਨ੝ੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚਿਰਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਬਿਧਿ-ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ।੩।

ਕਨਿਕ-ਸੋਨਾ। ਕਾਮਿਨੀ-ਇਸਤ੝ਰੀ। ਹੈਵਰ-{हयवर} ਵਧੀਆ ਘੋੜੇ। ਗੈਵਰ-{गजवर} ਵਧੀਆ ਹਾਥੀ। ਦਾਤਾਰਾ-ਦੇਣ ਵਾਲਾ। ਅਰਪੇ-ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰਿ ਦ੝ਆਰਾ-ਹਰੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ।੪।

ਅਰਚਾ-ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ। ਬੰਧਨ-ਨਮਸਕਾਰ। ਡੰਡਉਤ-ਡੰਡੇ ਵਾਂਗ ਸਿੱਧੇ ਲੰਮੇ ਪੈ ਕੇ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਨੀ। ਖਟ੝-ਛੇ। ਖਟ੝ ਕਰਮਾ-ਬ੝ਰਾਹਮਣ ਵਾਸਤੇ ਛੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕਰਮ-ਵਿੱਦਿਆ ਪੜ੝ਹਾਣੀ ਤੇ ਪੜ੝ਹਨੀ, ਜੱਗ ਕਰਨਾ ਤੇ ਕਰਾਣਾ, ਦਾਨ ਦੇਣਾ ਤੇ ਲੈਣਾ। ਰਤ੝ ਰਹਤਾ-ਮਗਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਉ ਹਉ-ਮੈਂ ਮੈਂ। ਇਹ ਜ੝ਗਤਾ-ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ।੫।

ਸਿਧ-ਜੋਗ-ਆਸਣਾਂ ਵਿਚ ਪ੝ੱਗੇ ਹੋਝ ਜੋਗੀ। ਰਹਿਆ-ਥੱਕ ਗਿਆ। ਆਰਜਾ-ਉਮਰ। ਸੰਗ੝-ਸਾਥ। ਗਹਿਆ-ਲੱਭਾ।੬।

ਲੀਲਾ-ਰੰਗ-ਤਮਾਸ਼ੇ। ਰਚਨਾ-ਠਾਠ-ਬਾਠ। ਅਫਾਰਾ-ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮੋੜ ਨਾਹ ਸਕੇ। ਚੋਆ-ਅਤਰ। ਘੋਰ-ਭਿਆਨਕ।੭।

ਕੀਰਤਿ-ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ। ਕਰਮਨ ਕੈ ਸਿਰਿ-ਸਭ (ਧਾਰਮਿਕ) ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤੇ, ਸਭ ਕਰਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸ੝ਰੇਸ਼ਟ। ਪ੝ਰਬ ਲਿਖੇ ਕਾ-ਪਹਿਲੇ ਜਨਮ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਲੇਖ ਅਨ੝ਸਾਰ।੮।

ਰੰਗਿ-ਰੰਗ ਵਿਚ। ਮਾਤਾ-ਮਸਤ। ਕੀਰਤਨਿ-ਕੀਰਤਨ ਵਿਚ। ਰਾਤਾ-ਰੰਗਿਆ ਹੋਇਆ।ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ।

ਅਰਥ: ਹੇ ਭਾਈ! ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਵੇਦ (ਆਦਿਕ ਧਰਮ-ਪ੝ਸਤਕ ਨੂੰ) ਪੜ੝ਹਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਨਿਵਲੀਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਕ੝ੰਡਲਨੀ ਨਾੜੀ ਰਸਤੇ ਪ੝ਰਾਣ ਚਾੜ੝ਹਦਾ ਹੈ। (ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਸਾਧਨਾਂ ਨਾਲ ਕਾਮਾਦਿਕ) ਪੰਜਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸਾਥ ਮ੝ੱਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। (ਸਗੋਂ) ਵਧੀਕ ਅਹੰਕਾਰ ਵਿਚ (ਮਨ੝ੱਖ) ਬੱਝ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।੧।

ਹੇ ਭਾਈ! ਮੇਰੇ ਵੇਖਦਿਆਂ ਲੋਕ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ (ਮਿਥੇ ਹੋਝ ਧਾਰਮਿਕ) ਕਰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਜ੝ੜਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਹੇ ਭਾਈ! ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹਨਾਂ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਛੱਡ ਕੇ ਮਾਲਕ-ਪ੝ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਆ ਡਿੱਗਾ ਹਾਂ (ਤੇ ਅਰਜ਼ੋਈ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ-ਹੇ ਪ੝ਰਭੂ! ਮੈਨੂੰ ਭਲਾਈ ਬ੝ਰਾਈ ਦੀ) ਪਰਖ ਕਰ ਸਕਣ ਵਾਲੀ ਅਕਲ ਦੇਹ।ਰਹਾਉ।

ਹੇ ਭਾਈ! ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਚ੝ੱਪ ਸਾਧੀ ਬੈਠਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਕਰ-ਪਾਤੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ (ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੇ ਥਾਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਹੀ ਵਰਤਦਾ ਹੈ), ਕੋਈ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਨੰਗਾ ਤ੝ਰਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਸਾਰੇ ਤੀਰਥਾਂ ਦਾ ਰਟਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਸਾਰੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਭ੝ਰਮਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, (ਪਰ ਇਸ ਤਰ੝ਹਾਂ ਭੀ) ਮਨ ਦੀ ਡਾਂਵਾਂ-ਡੋਲ ਹਾਲਤ ਮ੝ੱਕਦੀ ਨਹੀਂ।੨।

ਹੇ ਭਾਈ! ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਆਪਣੀ ਮਨੋ-ਕਾਮਨਾ ਅਨ੝ਸਾਰ ਤੀਰਥਾਂ ਉੱਤੇ ਜਾ ਵੱਸਿਆ ਹੈ, (ਮ੝ਕਤੀ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਆਪਣੇ) ਸਿਰ ਉਤੇ (ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਵਾਲਾ) ਆਰਾ ਰਖਾਂਦਾ ਹੈ (ਤੇ, ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਚਿਰਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ)। ਪਰ ਜੇ ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ (ਇਹੋ ਜਿਹੇ) ਲੱਖਾਂ ਹੀ ਜਤਨ ਕਰੇ, ਇਸ ਤਰ੝ਹਾਂ ਭੀ ਮਨ ਦੀ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੀ) ਮੈਲ ਨਹੀਂ ਲਹਿੰਦੀ।੩।

ਹੇ ਭਾਈ! ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਸੋਨਾ, ਇਸਤ੝ਰੀ, ਵਧੀਆ ਘੋੜੇ, ਵਧੀਆ ਹਾਥੀ (ਅਤੇ ਇਹੋ ਜਿਹੇ) ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਅੰਨ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਕੱਪੜੇ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜ਼ਿਮੀਂ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। (ਇਸ ਤਰ੝ਹਾਂ ਭੀ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਪਹ੝ੰਚ ਨਹੀਂ ਸਕੀਦਾ।੪। ਸ਼ਕਲ ਸਰਪਣੀ ਵਰਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਰਾਹ ਸ੝ਆਸ ਚੜ੝ਹਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਧੇ-ਸਾਧਨ ਕੀਤੇ (ਕਈਆਂ ਨੇ)। ਸਿਉ-ਨਾਲ। ਸੰਗ੝-ਸਾਥ। ਛ੝ਟਕਿਓ-ਮ੝ੱਕ ਸਕਿਆ। ਅਧਿਕ-ਬਹ੝ਤ ਵਧੀਕ। ਅਹੰਬ੝ਧਿ-ਅਹੰਕਾਰ-ਭਰੀ ਮਤਿ। ਬਾਧੇ-ਬੱਝ ਗਝ।੧।

ਪਿਆਰੇ-ਹੇ ਸੱਜਣ! ਇਨ ਬਿਧਿ-ਇਹਨਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ। ਮੈ-ਮੇਰੇ ਵੇਖਦਿਆਂ। ਹਾਰਿ-ਹਾਰ ਕੇ, ਇਹਨਾਂ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਆਸਰਾ ਛੱਡ ਕੇ। ਪਰਿਓ-ਪਿਆ ਹਾਂ। ਕੈ ਦ੝ਆਰੈ-ਦੇ ਦਰ ਉਤੇ। ਬਿਬੇਕਾ-ਪਰਖ।ਰਹਾਉ।

ਮੋਨਿ ਭਇਓ-ਕੋਈ ਚ੝ੱਪ ਸਾਧੀ ਬੈਠਾ ਹੈ। ਕਰਪਾਤੀ-{ਕਰ-ਹੱਥ। ਪਾਤ੝ਰ-ਭਾਂਡਾ} ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਭਾਂਡਾ ਬਣਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ। ਮਾਹੀ-ਵਿਚ। ਤਟ-ਦਰੀਆ ਦਾ ਕੰਢਾ। ਸਭ-ਸਾਰੀ। ਭ੝ਰਮਿਓ-ਭਟਕਦਾ ਫਿਰਿਆ। ਦ੝ਬਿਧਾ-ਦ੝-ਚਿੱਤਾ-ਪਨ, ਮੇਰ-ਤੇਰ, ਡਾਵਾਂ ਡੋਲ ਮਾਨਸਕ ਦਸ਼ਾ। ਛ੝ਟਕੈ ਨਾਹੀ-ਮ੝ੱਕਦੀ ਨਹੀਂ।੨।

ਕਾਮਨਾ-ਇੱਛਾ, ਫ੝ਰਨਾ। ਸਿਰਿ-ਸਿਰ ਉਤੇ। ਕਰਵਤ-ਆਰਾ, ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਵਾਲਾ ਆਰਾ ਜੋ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਸ਼ਿਵ-ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਹੈ। ਸ਼ਿਵ-ਲੋਕ ਵਿਚ ਪਹ੝ੰਚਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਵਾਲੇ ਕਈ ਭ੝ੱਲੜ ਮਨ੝ੱਖ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਸ ਆਰੇ ਨਾਲ ਚਿਰਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਬਿਧਿ-ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ।੩।

ਕਨਿਕ-ਸੋਨਾ। ਕਾਮਿਨੀ-ਇਸਤ੝ਰੀ। ਹੈਵਰ-{हयवर} ਵਧੀਆ ਘੋੜੇ। ਗੈਵਰ-{गजवर} ਵਧੀਆ ਹਾਥੀ। ਦਾਤਾਰਾ-ਦੇਣ ਵਾਲਾ। ਅਰਪੇ-ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹਰਿ ਦ੝ਆਰਾ-ਹਰੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ।੪।

ਹੇ ਭਾਈ! ਕੋਈ ਮਨ੝ੱਖ ਦੇਵ-ਪੂਜਾ ਵਿਚ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਡੰਡਉਤ ਕਰਨ ਵਿਚ, ਛੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਹ ਭੀ (ਇਹਨਾਂ ਮਿੱਥੇ ਹੋਝ ਧਾਰਮਿਕ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਕਰਨ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਧਰਮੀ ਜਾਣ ਕੇ) ਅਹੰਕਾਰ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਕਰਦਾ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੇ) ਬੰਧਨਾਂ ਵਿਚ ਜਕੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਭੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀਦਾ।੫।

ਜੋਗ-ਮਤ ਵਿਚ ਸਿੱਧਾਂ ਦੇ ਪ੝ਰਸਿੱਧ ਚੌਰਾਸੀ ਆਸਣ ਹਨ। ਇਹ ਆਸਣ ਕਰ ਕਰ ਕੇ ਭੀ ਮਨ੝ੱਖ ਥੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਮਰ ਤਾਂ ਲੰਮੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਤਰ੝ਹਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਪ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ, ਮ੝ੜ ਮ੝ੜ ਜਨਮਾਂ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿਚ ਪਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।੬।

ਹੇ ਭਾਈ! ਕਈ ਝਸੇ ਹਨ ਜੋ ਰਾਜ-ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਰੰਗ-ਤਮਾਸ਼ੇ ਮਾਣਦੇ ਹਨ, ਰਾਜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਠਾਠ-ਬਾਠ ਬਣਾਂਦੇ ਹਨ, ਲੋਕਾਂ ਉੱਤੇ ਹ੝ਕਮ ਚਲਾਂਦੇ ਹਨ, ਕੋਈ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹ੝ਕਮ ਮੋੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ। ਸ੝ੰਦਰ ਇਸਤ੝ਰੀ ਦੀ ਸੇਜ ਮਾਣਦੇ ਹਨ, (ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਉਤੇ) ਚੰਦਨ ਤੇ ਅਤਰ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਕ੝ਝ ਤਾਂ ਭਿਆਨਕ ਨਰਕ ਵਲ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।੭।

ਹੇ ਭਾਈ! ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ ਬੈਠ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਨੀ-ਇਹ ਕੰਮ ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਕਰਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸ੝ਰੇਸ਼ਟ ਹੈ। ਪਰ, ਹੇ ਨਾਨਕ! ਆਖ-ਇਹ ਅਵਸਰ ਉਸ ਮਨ੝ੱਖ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਮੱਥੇ ਉਤੇ ਪੂਰਬਲੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਅਨ੝ਸਾਰ ਲੇਖ ਲਿਖਿਆ ਹ੝ੰਦਾ ਹੈ।੮।

ਹੇ ਭਾਈ! ਤੇਰਾ ਸੇਵਕ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਦੀਨਾਂ ਦੇ ਦ੝ੱਖ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਜਿਸ ਮਨ੝ੱਖ ਉਤੇ ਦਇਆਵਾਨ ਹ੝ੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਇਹ ਮਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ।੧।੩।

sorat(h) mehalaa 5 ghar 2 asattapadheeaa ik oa(n)kaar sathigur prasaadh ||

paat(h) parriou ar baedh beechaariou nival bhua(n)gam saadhhae || pa(n)ch janaa sio sa(n)g n shhuttakiou adhhik aha(n)budhh baadhhae ||1||

piaarae ein bidhh milan n jaaee mai keeeae karam anaekaa || haar pariou suaamee kai dhuaarai dheejai budhh bibaekaa || rehaao ||

mon bhaeiou karapaathee rehiou nagan firiou ban maahee || thatt theerathh sabh dhharathee bhramiou dhubidhhaa shhuttakai naahee ||2||

man kaamanaa theerathh jaae basiou sir karavath dhharaaeae || man kee mail n outharai eih bidhh jae lakh jathan karaaeae ||3||

kanik kaaminee haivar gaivar bahu bidhh dhaan dhaathaaraa || a(n)n basathr bhoom bahu arapae neh mileeai har dhuaaraa ||4||

poojaa arachaa ba(n)dhan dda(n)ddouth khatt karamaa rath rehathaa || ho ho karath ba(n)dhhan mehi pariaa neh mileeai eih jugathaa ||5||

jog sidhh aasan chouraaseeh eae bhee kar kar rehiaa || vaddee aarajaa fir fir janamai har sio sa(n)g n gehiaa ||6||

raaj leelaa raajan kee rachanaa kariaa hukam afaaraa || saej sohanee cha(n)dhan choaa narak ghor kaa dhuaaraa ||7||

har keerath saadhhasa(n)gath hai sir karaman kai karamaa || kahu naanak this bhaeiou paraapath jis purab likhae kaa lehanaa ||8||

thaero saevak eih ra(n)g maathaa || bhaeiou kirapaal dheen dhukh bha(n)jan har har keerathan eihu man raathaa || rehaao dhoojaa ||1||3||

Sorat'h, Fifth Mehla, Second House, Ashtpadeeaa: One Universal Creator God. By The Grace Of The True Guru:

They read scriptures, and contemplate the Vedas; they practice the inner cleansing techniques of Yoga, and control of the breath. But they cannot escape from the company of the five passions; they are increasingly bound to egotism. ||1||

O Beloved, this is not the way to meet the Lord; I have performed these rituals so many times. I have collapsed, exhausted, at the Door of my Lord Master; I pray that He may grant me a discerning intellect. ||Pause||

One may remain silent and use his hands as begging bowls, and wander naked in the forest. He may make pilgrimages to river banks and sacred shrines all over the world, but his sense of duality will not leave him. ||2||

His mind's desires may lead him to go and dwell at sacred places of pilgrimage, and offer his head to be sawn off; but this will not cause the filth of his mind to depart, even though he may make thousands of efforts. ||3||

He may give gifts of all sorts - gold, women, horses and elephants. He may make offerings of corn, clothes and land in abundance, but this will not lead him to the Lord's Door. ||4||

He may remain devoted to worship and adoration, bowing his forehead to the floor, practicing the six religious rituals. He indulges in egotism and pride, and falls into entanglements, but he does not meet the Lord by these devices. ||5||

He practices the eighty-four postures of Yoga, and acquires the supernatural powers of the Siddhas, but he gets tired of practicing these. He lives a long life, but is reincarnated again and again; he has not met with the Lord. ||6||

He may enjoy princely pleasures, and regal pomp and ceremony, and issue unchallenged commands. He may lie on beautiful beds, perfumed with sandalwood oil, but this will led him only to the gates of the most horrible hell. ||7||

Singing the Kirtan of the Lord's Praises in the Saadh Sangat, the Company of the Holy, is the highest of all actions. Says Nanak, he alone obtains it, who is pre-destined to receive it. ||8||

Your slave is intoxicated with this Love of Yours. The Destroyer of the pains of the poor has become merciful to me, and this mind is imbued with the Praises of the Lord, Har, Har. ||Second Pause||1||3||