ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ 5 ॥

ਸ੝ਖੀਝ ਕਉ ਪੇਖੈ ਸਭ ਸ੝ਖੀਆ ਰੋਗੀ ਕੈ ਭਾਣੈ ਸਭ ਰੋਗੀ ॥ ਕਰਣ ਕਰਾਵਨਹਾਰ ਸ੝ਆਮੀ ਆਪਨ ਹਾਥਿ ਸੰਜੋਗੀ ॥੧॥

ਮਨ ਮੇਰੇ ਜਿਨਿ ਅਪ੝ਨਾ ਭਰਮ੝ ਗਵਾਤਾ ॥ ਤਿਸ ਕੈ ਭਾਣੈ ਕੋਇ ਨ ਭੂਲਾ ਜਿਨਿ ਸਗਲੋ ਬ੝ਰਹਮ੝ ਪਛਾਤਾ ॥ ਰਹਾਉ ॥

ਸੰਤ ਸੰਗਿ ਜਾ ਕਾ ਮਨ੝ ਸੀਤਲ੝ ਓਹ੝ ਜਾਣੈ ਸਗਲੀ ਠਾਂਢੀ ॥ ਹਉਮੈ ਰੋਗਿ ਜਾ ਕਾ ਮਨ੝ ਬਿਆਪਿਤ ਓਹ੝ ਜਨਮਿ ਮਰੈ ਬਿਲਲਾਤੀ ॥2॥

ਗਿਆਨ ਅੰਜਨ੝ ਜਾ ਕੀ ਨੇਤ੝ਰੀ ਪੜਿਆ ਤਾ ਕਉ ਸਰਬ ਪ੝ਰਗਾਸਾ ॥ ਅਗਿਆਨਿ ਅੰਧੇਰੈ ਸੂਝਸਿ ਨਾਹੀ ਬਹ੝ੜਿ ਬਹ੝ੜਿ ਭਰਮਾਤਾ ॥3॥

ਸ੝ਣਿ ਬੇਨੰਤੀ ਸ੝ਆਮੀ ਅਪ੝ਨੇ ਨਾਨਕ੝ ਇਹ੝ ਸ੝ਖ੝ ਮਾਗੈ ॥ ਜਹ ਕੀਰਤਨ੝ ਤੇਰਾ ਸਾਧੂ ਗਾਵਹਿ ਤਹ ਮੇਰਾ ਮਨ੝ ਲਾਗੈ ॥4॥6॥

sorat(h) mehalaa 5 || sukheeeae ko paekhai sabh sukheeaa rogee kai bhaanai sabh rogee || karan karaavanehaar suaamee aapan haathh sa(n)jogee ||1||

man maerae jin apunaa bharam gavaathaa || this kai bhaanai koe n bhoolaa jin sagalo breham pashhaathaa || rehaao ||

sa(n)th sa(n)g jaa kaa man seethal ouhu jaanai sagalee t(h)aa(n)dtee || houmai rog jaa kaa man biaapith ouhu janam marai bilalaathee ||2||

giaan a(n)jan jaa kee naethree parriaa thaa ko sarab pragaasaa || agiaan a(n)dhhaerai soojhas naahee bahurr bahurr bharamaathaa ||3||

sun baena(n)thee suaamee apunae naanak eihu sukh maagai || jeh keerathan thaeraa saadhhoo gaavehi theh maeraa man laagai ||4||6||

Sorat'h, Fifth Mehla:

To the happy person, everyone seems happy; to the sick person, everyone seems sick. The Lord and Master acts, and causes us to act; union is in His Hands. ||1||

O my mind, no one appears to be mistaken, to one who has dispelled his own doubts; he realizes that everyone is God. ||Pause||

One whose mind is comforted in the Society of the Saints, believes that all are joyful. One whose mind is afflicted by the disease of egotism, cries out in birth and death. ||2||

Everything is clear to one whose eyes are blessed with the ointment of spiritual wisdom. In the darkness of spiritual ignorance, he sees nothing at all; he wanders around in reincarnation, over and over again. ||3||

Hear my prayer, O Lord and Master; Nanak begs for this happiness: whereever Your Holy Saints sing the Kirtan of Your Praises, let my mind be attached to that place. ||4||6||

ਪਦਅਰਥ: ਸ੝ਖੀਆ—(ਆਤਮਕ) ਸ੝ਖ ਮਾਣਨ ਵਾਲਾ। ਕਉ—ਨੂੰ। ਪੇਖੈ—ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ। ਕੈ ਭਾਣੈ—ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ। ਰੋਗੀ—(ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ) ਰੋਗ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ। ਕਰਾਵਨਹਾਰ—(ਜੀਵਾਂ ਪਾਸੋਂ) ਕਰਾਣ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ। ਹਾਥਿ—ਹੱਥ ਵਿਚ। ਸੰਜੋਗੀ—(ਆਤਮਕ ਸ੝ਖ ਤੇ ਆਤਮਕ ਰੋਗ ਦਾ) ਮੇਲ।੧।

ਜਿਨਿ—ਜਿਸ (ਮਨ੝ੱਖ) ਨੇ। ਭਰਮ੝—ਭਟਕਣਾ। ਤਿਸ ਕੈ—{ਲਫ਼ਜ਼ 'ਤਿਸ੝' ਦਾ ੝ ਸੰਬੰਧਕ 'ਕੈ' ਦੇ ਕਾਰਨ ਉੱਡ ਗਿਆ ਹੈ}। ਸਗਲੋ—ਸਭ ਵਿਚ।ਰਹਾਉ।

ਸੰਗਿ—ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ। ਸੀਤਲ੝—ਸ਼ਾਂਤ, ਠੰਡਾ। ਸਗਲੀ—ਸਾਰੀ ਲ੝ਕਾਈ। ਰੋਗਿ—ਰੋਗ ਵਿਚ। ਬਿਆਪਿਤ—ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ। ਜਨਮਿ ਮਰੈ—ਜੰਮਦਾ ਮਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਬਿਲਲਾਤੀ—ਵਿਲਕਦਾ, ਦ੝ੱਖੀ ਹ੝ੰਦਾ।੨।

ਗਿਆਨ ਅੰਜਨ੝—ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੂਝ ਦਾ ਸ੝ਰਮਾ। ਨੇਤ੝ਰੀ—ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ। ਪ੝ਰਗਾਸਾ—ਚਾਨਣ। ਅਗਿਆਨਿ—ਗਿਆਨ—ਹੀਣ ਮਨ੝ੱਖ ਨੂੰ। ਅੰਧੇਰੈ—ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ। ਬਹ੝ੜਿ ਬਹ੝ੜਿ—ਮ੝ੜ ਮ੝ੜ।੩।

ਸ੝ਆਮੀ ਅਪ੝ਨੇ—ਹੇ ਮੇਰੇ ਸ੝ਆਮੀ! ਨਾਨਕ੝ ਮਾਗੈ—ਨਾਨਕ ਮੰਗਦਾ ਹੈ। ਜਹ—ਜਿੱਥੇ। ਗਾਵਹਿ—ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲਾਗੈ—ਪਰਚਿਆ ਰਹੇ।੪।

ਅਰਥ: ਹੇ ਮੇਰੇ ਮਨ! ਜਿਸ ਮਨ੝ੱਖ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਗਵਾ ਲਈ ਜਿਸ ਨੇ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵੱਸਦਾ ਪਛਾਣ ਲਿਆ, ਉਸ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ ਕੋਈ ਜੀਵ ਕ੝ਰਾਹੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਰਿਹਾ।ਰਹਾਉ।

ਹੇ ਭਾਈ! ਆਤਮਕ ਸ੝ਖ ਮਾਣਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਮਨ੝ੱਖ ਆਤਮਕ ਸ੝ਖ ਮਾਣਦਾ ਦਿਸਦਾ ਹੈ, (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ) ਰੋਗ ਵਿਚ ਫਸੇ ਹੋਝ ਦੇ ਖ਼ਿਆਲ ਵਿਚ ਸਾਰੀ ਲ੝ਕਾਈ ਹੀ ਵਿਕਾਰੀ ਹੈ। (ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੋਂ ਮੇਰ-ਤੇਰ ਗਵਾ ਚ੝ਕੇ ਮਨ੝ੱਖ ਨੂੰ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ) ਮਾਲਕ-ਪ੝ਰਭੂ ਹੀ ਸਭ ਕ੝ਝ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜੀਵਾਂ ਪਾਸੋਂ ਕਰਾਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਵਾਲਾ ਹੈ, (ਜੀਵਾਂ ਲਈ ਆਤਮਕ ਸ੝ਖ ਤੇ ਆਤਮਕ ਦ੝ੱਖ ਦਾ) ਮੇਲ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।੧।

ਹੇ ਭਾਈ! ਸਾਧ ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ ਜਿਸ ਮਨ੝ੱਖ ਦਾ ਮਨ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ) ਸ਼ਾਂਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਾਰੀ ਲ੝ਕਾਈ ਨੂੰ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤ-ਚਿੱਤ ਸਮਝਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਿਸ ਮਨ੝ੱਖ ਦਾ ਮਨ ਹਉਮੈ-ਰੋਗ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸਦਾ ਦ੝ੱਖੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਹਉਮੈ ਵਿਚ) ਜਨਮ ਲੈ ਕੇ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਸਹੇੜੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।੨।

ਹੇ ਭਾਈ! ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸੂਝ ਦਾ ਸ੝ਰਮਾ ਜਿਸ ਮਨ੝ੱਖ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਾਰੀ ਸਮਝ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਗਿਆਨ-ਹੀਨ ਮਨ੝ੱਖ ਨੂੰ ਅਗਿਆਨਤਾ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ (ਸਹੀ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ) ਕ੝ਝ ਨਹੀਂ ਸ੝ੱਝਦਾ, ਉਹ ਮ੝ੜ ਮ੝ੜ ਭਟਕਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।੩।

ਹੇ ਮੇਰੇ ਮਾਲਕ! (ਮੇਰੀ) ਬੇਨਤੀ ਸ੝ਣ (ਤੇਰਾ ਦਾਸ) ਨਾਨਕ (ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੋਂ) ਇਹ ਸ੝ਖ ਮੰਗਦਾ ਹੈ (ਕਿ) ਜਿੱਥੇ ਸੰਤ ਜਨ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਦਾ ਗੀਤ ਗਾਂਦੇ ਹੋਣ, ਉੱਥੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਪਰਚਿਆ ਰਹੇ।੪।੬।