Darpan 467
SikhToTheMAX Hukamnama September 17 & April 17, 2007 SriGranth
| |
ਸਲੋਕ ਮਃ 1 ॥ ਪੜਿ ਪੜਿ ਗਡੀ ਲਦੀਅਹਿ ਪੜਿ ਪੜਿ ਭਰੀਅਹਿ ਸਾਥ ॥ ਪੜਿ ਪੜਿ ਬੇੜੀ ਪਾਈਝ ਪੜਿ ਪੜਿ ਗਡੀਅਹਿ ਖਾਤ ॥ ਪੜੀਅਹਿ ਜੇਤੇ ਬਰਸ ਬਰਸ ਪੜੀਅਹਿ ਜੇਤੇ ਮਾਸ ॥ ਪੜੀਝ ਜੇਤੀ ਆਰਜਾ ਪੜੀਅਹਿ ਜੇਤੇ ਸਾਸ ॥ ਨਾਨਕ ਲੇਖੈ ਇਕ ਗਲ ਹੋਰ ਹਉਮੈ ਝਖਣਾ ਝਾਖ ॥1॥ ਮਃ 1 ॥ ਲਿਖਿ ਲਿਖਿ ਪੜਿਆ ॥ ਤੇਤਾ ਕੜਿਆ ॥ ਬਹ ਤੀਰਥ ਭਵਿਆ ॥ ਤੇਤੋ ਲਵਿਆ ॥ ਬਹ ਭੇਖ ਕੀਆ ਦੇਹੀ ਦਖ ਦੀਆ ॥ ਸਹ ਵੇ ਜੀਆ ਅਪਣਾ ਕੀਆ ॥ ਅੰਨ ਨ ਖਾਇਆ ਸਾਦ ਗਵਾਇਆ ॥ ਬਹ ਦਖ ਪਾਇਆ ਦੂਜਾ ਭਾਇਆ ॥ ਬਸਤਰ ਨ ਪਹਿਰੈ ॥ ਅਹਿਨਿਸਿ ਕਹਰੈ ॥ ਮੋਨਿ ਵਿਗੂਤਾ ॥ ਕਿਉ ਜਾਗੈ ਗਰ ਬਿਨ ਸੂਤਾ ॥ ਪਗ ਉਪੇਤਾਣਾ ॥ ਅਪਣਾ ਕੀਆ ਕਮਾਣਾ ॥ ਅਲ ਮਲ ਖਾਈ ਸਿਰਿ ਛਾਈ ਪਾਈ ॥ ਮੂਰਖਿ ਅੰਧੈ ਪਤਿ ਗਵਾਈ ॥ ਵਿਣ ਨਾਵੈ ਕਿਛ ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ ॥ ਰਹੈ ਬੇਬਾਣੀ ਮੜੀ ਮਸਾਣੀ ॥ ਅੰਧ ਨ ਜਾਣੈ ਫਿਰਿ ਪਛਤਾਣੀ ॥ ਸਤਿਗਰ ਭੇਟੇ ਸੋ ਸਖ ਪਾਝ ॥ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮ ਮੰਨਿ ਵਸਾਝ ॥ ਨਾਨਕ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸੋ ਪਾਝ ॥ ਆਸ ਅੰਦੇਸੇ ਤੇ ਨਿਹਕੇਵਲ ਹਉਮੈ ਸਬਦਿ ਜਲਾਝ ॥2॥ ਪਉੜੀ ॥ ਭਗਤ ਤੇਰੈ ਮਨਿ ਭਾਵਦੇ ਦਰਿ ਸੋਹਨਿ ਕੀਰਤਿ ਗਾਵਦੇ ॥ ਨਾਨਕ ਕਰਮਾ ਬਾਹਰੇ ਦਰਿ ਢੋਅ ਨ ਲਹਨ”ੀ ਧਾਵਦੇ ॥ ਇਕਿ ਮੂਲ ਨ ਬਝਨ” ਿਆਪਣਾ ਅਣਹੋਦਾ ਆਪ ਗਣਾਇਦੇ ॥ ਹਉ ਢਾਢੀ ਕਾ ਨੀਚ ਜਾਤਿ ਹੋਰਿ ਉਤਮ ਜਾਤਿ ਸਦਾਇਦੇ ॥ ਤਿਨ” ਮੰਗਾ ਜਿ ਤਝੈ ਧਿਆਇਦੇ ॥9॥ | |
salok ma 1 || parr parr gaddee ladheeahi parr parr bhareeahi saathh || parr parr baerree paaeeai parr parr gaddeeahi khaath || parreeahi jaethae baras baras parreeahi jaethae maas || parreeai jaethee aarajaa parreeahi jaethae saas || naanak laekhai eik gal hor houmai jhakhanaa jhaakh ||1|| ma 1 || likh likh parriaa || thaethaa karriaa || bahu theerathh bhaviaa || thaetho laviaa || bahu bhaekh keeaa dhaehee dhukh dheeaa || sahu vae jeeaa apanaa keeaa || a(n)n n khaaeiaa saadh gavaaeiaa || bahu dhukh paaeiaa dhoojaa bhaaeiaa || basathr n pehirai || ahinis keharai || mon vigoothaa || kio jaagai gur bin soothaa || pag oupaethaanaa || apanaa keeaa kamaanaa || al mal khaaee sir shhaaee paaee || moorakh a(n)dhhai path gavaaee || vin naavai kishh thhaae n paaee || rehai baebaanee marree masaanee || a(n)dhh n jaanai fir pashhuthaanee || sathigur bhaettae so sukh paaeae || har kaa naam ma(n)n vasaaeae || naanak nadhar karae so paaeae || aas a(n)dhaesae thae nihakaeval houmai sabadh jalaaeae ||2|| pourree || bhagath thaerai man bhaavadhae dhar sohan keerath gaavadhae || naanak karamaa baaharae dhar dtoa n lehanhee dhhaavadhae || eik mool n bujhanih aapanaa anehodhaa aap ganaaeidhae || ho dtaadtee kaa neech jaath hor outham jaath sadhaaeidhae || thinh ma(n)gaa j thujhai dhhiaaeidhae ||9|| | |
Salok, First Mehla: You may read and read loads of books; you may read and study vast multitudes of books. You may read and read boat-loads of books; you may read and read and fill pits with them. You may read them year after year; you may read them as many months are there are. You may read them all your life; you may read them with every breath. O Nanak, only one thing is of any account: everything else is useless babbling and idle talk in ego. ||1|| First Mehla: The more one write and reads, the more one burns. The more one wanders at sacred shrines of pilgrimage, the more one talks uselessly. The more one wears religious robes, the more pain he causes his body. O my soul, you must endure the consequences of your own actions. One who does not eat the corn, misses out on the taste. One obtains great pain, in the love of duality. One who does not wear any clothes, suffers night and day. Through silence, he is ruined. How can the sleeping one be awakened without the Guru? One who goes barefoot suffers by his own actions. One who eats filth and throws ashes on his head the blind fool loses his honor. Without the Name, nothing is of any use. One who lives in the wilderness, in cemetaries and cremation grounds - that blind man does not know the Lord; he regrets and repents in the end. One who meets the True Guru finds peace. He enshrines the Name of the Lord in his mind. O Nanak, when the Lord grants His Grace, He is obtained. He becomes free of hope and fear, and burns away his ego with the Word of the Shabad. ||2||
Your devotees are pleasing to Your Mind, Lord. They look beautiful at Your door, singing Your Praises. O Nanak, those who are denied Your Grace, find no shelter at Your Door; they continue wandering. Some do not understand their origins, and without cause, they display their self-conceit. I am the Lord's minstrel, of low social status; others call themselves high caste. I seek those who meditate on You. ||9|| | |
ਪਦਅਰਥ:- ਲਦੀਅਹਿ-ਲੱ ਦੀਆਂ ਜਾਣ, (ਪੜਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਪਸਤਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਡੀਆਂ) ਭਰੀਆਂ ਜਾਣ । ਭਰੀਅਹਿ-ਭਰ ਲਝ ਜਾਣ । ਸਾਥ-ਢੇਰ । ਭਰੀਅਹਿ ਸਾਥ-ਢੇਰਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਲਾਝ ਜਾ ਸਕਣ । ਬੇੜੀ ਪਾਈਝ-(ਪੜਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਪੋਥੀਆਂ ਨਾਲ) ਇਕ ਬੇੜੀ ਭਰੀ ਜਾ ਸਕੇ । ਗਡੀਅਹਿ-ਗੱਡੇ ਜਾ ਸਕਣ, ਪੂਰੇ ਜਾ ਸਕਣ । ਖਾਤ-ਟੋਝ, ਖਾਤੇ । ਜੇਤੇ ਬਰਸ-ਜਿਤਨੇ ਸਾਲ ਹਨ, ਕਈ ਸਾਲ । ਪੜੀਅਹਿ ਜੇਤੇ ਬਰਸ ਬਰਸ-ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਾਲ ਪੜਹ ਕੇ ਗਜ਼ਾਰੇ ਜਾ ਸਕਣ । ਮਾਸ-ਮਹੀਨੇ । ਜੇਤੇ ਮਾਸ-ਜਿਤਨੇ ਭੀ ਮਹੀਨੇ ਹਨ । ਪੜੀਝ-ਪੜਹ ਕੇ ਬਿਤਾਈ ਜਾਝ । ਜੇਤੀ ਆਰਜਾ-ਜਿਤਨੀ ਉਮਰ ਹੈ । ਨੋਟ:- ‘ਪੜੀਝ’ ਵਿਆਕਰਣ ਅਨਸਾਰ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ, ਕਰਮ ਵਾਚ (ਫੳਸਸਵਿੲ ੜੋਚਿੲ), ਅੱਨ ਪਰਖ, ਇਕ-ਵਚਨ ਹੈ । ‘ਪੜੀਅਹਿ’ ਇਸੇ ਦਾ ‘ਬਹ-ਵਚਨ’ ਹੈ । ‘ਪੜਹਿ’ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ, ਕਰਤਰੀ ਵਾਚ (ਅਚਟਵਿੲ ੜੋਚਿੲ) ਹੈ । ਵਧੀਕ ਸਮਝਣ ਵਾਸਤੇ, ਵੇਖੋ ‘ਗਰਬਾਣੀ ਵਿਆਕਰਣ’ । ਸਾਸ-ਸਆਸ । ਲੇਖੈ-ਲੇਖੇ ਵਿਚ, ਪਰਵਾਨਗੀ ਵਿਚ । ਇਕ ਗਲ-ਇਕ ਰੱਬ ਦੀ ਗੱਲ, ਇੱਕ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ । ਹੋਰ-ਹੋਰ ਜਤਨ । ਝਖਣਾ ਝਾਖ-ਝਾਖ ਝਖਣਾ, ਝਖਾਂ ਮਾਰਨੀਆਂ ।1। ਅਰਥ:- ਜੇ ਇਤਨੀਆਂ ਪੋਥੀਆਂ ਪੜਹ ਲਈਝ, ਜਿਨਹਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਗੱਡੀਆਂ ਭਰ ਲਈਆਂ ਜਾ ਸਕਣ, ਜਿਨਹਾਂ ਦੇ ਢੇਰਾਂ ਦੇ ਢੇਰ ਲਗਾਝ ਜਾ ਸਕਣ; ਜੇ ਇਤਨੀਆਂ ਪਸਤਕਾਂ ਪੜਹ ਲਈਝ, ਜਿਨਹਾਂ ਨਾਲ ਇਕ ਬੇੜੀ ਭਰੀ ਜਾ ਸਕੇ, ਕਈ ਖਾਤੇ ਪੂਰੇ ਜਾ ਸਕਣ; ਜੇ ਪੜਹ ਪੜਹ ਕੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਾਲ ਗਜ਼ਾਰੇ ਜਾਣ, ਜੇ ਪੜਹ ਪੜਹ ਕੇ (ਸਾਲ ਦੇ) ਸਾਰੇ ਮਹੀਨੇ ਬਿਤਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ; ਜੇ ਪਸਤਕਾਂ ਪੜਹ ਪੜਹ ਕੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਗਜ਼ਾਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਝ, ਜੇ ਪੜਹ ਪੜਹ ਕੇ ਉਮਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸਆਸ ਬਿਤਾਝ ਜਾਣ (ਤਾਂ ਭੀ ਰੱਬ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਕਝ ਭੀ ਪਰਵਾਨ ਨਹੀਂ ਹੰਦਾ) । ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਪਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਬੂਲ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, (ਪਰਭੂ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਤੋਂ ਬਿਨਾ) ਕੋਈ ਹੋਰ ਉੱਦਮ ਕਰਨਾ, ਆਪਣੀ ਹਉਮੈ ਦੇ ਵਿਚ ਹੀ ਭਟਕਦੇ ਫਿਰਨਾ ਹੈ ।1। ਪਦਅਰਥ:- ਲਿਖਿ ਲਿਖਿ ਪੜਿਆ-(ਜਿਤਨਾ ਹੀ ਮਨੱਖ ਵਿੱਦਿਆ) ਲਿਖਦਾ ਪੜਹਦਾ ਹੈ । ਤੇਤਾ-ਉਤਨਾ ਹੀ । ਕੜਿਆ-ਅਹੰਕਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਤੇਤੋ-ਉਤਨਾ ਹੀ ਵਧੀਕ । ਲਵਿਆ-(ਕਾਂ ਵਾਂਗ) ਲਉਂ ਲਉਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਭਾਵ, ਥਾਂ ਥਾਂ ਆਖਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤੀਰਥਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਆਇਆ ਹਾਂ । ਦੇਹੀ-ਸਰੀਰ । ਸਹ-ਸਹਾਰ । ਵੇ ਜੀਆ-ਹੇ ਜੀਵ! ਸਾਦ-ਸਆਦ । ਸਾਦ ਗਵਾਇਆ-ਸਆਦ ਗਵਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਲਤਫ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਦੂਜਾ-(ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ) ਕੋਈ ਅਡੰਬਰ । ਭਾਇਆ-ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ । ਅਹਿ-ਦਿਨ । ਨਿਸਿ-ਰਾਤ । ਕਹਰੈ-ਦੱਖ ਸਹਾਰਦਾ ਹੈ । ਮੋਨਿ-ਮੋਨ-ਧਾਰੀ ਜੋ ਚੱਪ ਬੈਠਾ ਰਹੇ । ਵਿਗੂਤਾ-ਕਰਾਹੇ ਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਪਗ-ਪੈਰ, ਚਰਨ । ਉਪੇਤਾਣਾ-ਜੱਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ । ਅਲ ਮਲ-ਗੰਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ । ਸਿਰਿ-ਸਿਰ ਉਤੇ । ਛਾਈ-ਸਆਹ । ਮੂਰਖਿ-ਮੂਰਖ ਨੇ । ਪਤਿ-ਇੱਜ਼ਤ । ਥਾਇ ਨ ਪਾਈ-ਥਾਂ ਤੇ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ, ਕਬੂਲ ਨਹੀਂ ਹੰਦਾ । ਬੇਬਾਣੀ-ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ । ਅੰਧ-ਅੰਨਹਾ, ਮੂਰਖ ਮਨੱਖ । ਸਤਿਗਰ ਭੇਟੇ-(ਜਿਸ ਮਨੱਖ ਨੂੰ) ਗਰੂ ਮਿਲ ਪਝ । ਮੰਨਿ-ਮਨ ਵਿਚ । ਅੰਦੇਸੇ-ਚਿੰਤਾ । ਤੇ-ਤੋਂ । ਨਿਹਕੇਵਲ-ਅਛੋਹ, ਨਿਰਲੇਪ । ਸਬਦਿ-ਸ਼ਬਦ ਦਆਰਾ । ਅਰਥ:- ਜਿਤਨਾ ਕੋਈ ਮਨੱਖ (ਕੋਈ ਵਿੱਦਿਆ) ਲਿਖਣੀ ਪੜਹਨੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ, ਉਤਨਾ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਵਿੱਦਿਆ ਦਾ ਮਾਣ ਹੈ (ਸੋ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਪਰਵਾਨ ਹੋਣ ਲਈ ਵਿੱਦਿਆ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ); ਜਿਤਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਬਹਤੇ ਤੀਰਥਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਤਨਾ ਹੀ ਥਾਂ ਥਾਂ ਤੇ ਦੱਸਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ (ਕਿ ਮੈਂ ਫਲਾਣੇ ਤੀਰਥ ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਆਇਆ ਹਾਂ । ਸੋ ਤੀਰਥ-ਯਾਤਰਾ ਭੀ ਅਹੰਕਾਰ ਦਾ ਹੀ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ) । ਕਿਸੇ ਨੇ (ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਤਿਆਉਣ ਵਾਸਤੇ, ਧਰਮ ਦੇ) ਕਈ ਚਿਹਨ ਧਾਰੇ ਹੋਝ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕਸ਼ਟ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ, (ਉਸ ਨੂੰ ਭੀ ਇਹੀ ਕਹਿਣਾ ਠੀਕ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ) ਹੇ ਭਾਈ! ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਦਾ ਦੱਖ ਸਹਾਰ (ਭਾਵ, ਇਹ ਭੇਖ ਧਾਰਨੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਦੱਖ ਦੇਣੇ ਭੀ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਕਬੂਲ ਨਹੀਂ ਹਨ) । (ਹੋਰ ਤੱਕੋ, ਜਿਸ ਨੇ) ਅੰਨ ਛੱਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ (ਪਰਭੂ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਸਿਮਰਨ ਤਿਆਗ ਕੇ) ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਹੋਰ ਹੀ ਕੰਮ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਸ ਨੇ ਭੀ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਤਲਖ਼ ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਦੱਖ ਸਹਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਕੱਪੜੇ ਨਹੀਂ ਪਾਂਦਾ ਤੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਔਖਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ । (ਇੱਕਲਵਾਂਝੇ) ਚੱਪ ਵੱਟ ਕੇ (ਅਸਲੀ ਰਾਹ ਤੋਂ) ਖੰਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਭਲਾ, ਦੱਸੋ (ਮਾਇਆ ਦੀ ਨੀਂਦਰ ਵਿਚ) ਸੱਤਾ ਹੋਇਆ ਮਨੱਖ ਗਰੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕਿਵੇਂ ਜਾਗ ਸਕਦਾ ਹੈ? (ਇਕ) ਪੈਰਾਂ ਤੋਂ ਨੰਗਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਭੱਲ ਦਾ ਦੱਖ ਸਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ । (ਸੱਚਾ ਚੰਗਾ ਭੋਜਨ ਛੱਡ ਕੇ) ਜੂਠਾ ਮਿੱਠਾ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਰ ਵਿਚ ਸਆਹ ਪਾ ਰੱਖੀ ਹੈ, ਅਗਿਆਨੀ ਮੂਰਖ ਨੇ (ਇਸ ਤਰਹਾਂ) ਆਪਣੀ ਪੱਤ ਗਵਾ ਲਈ ਹੈ । ਪਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਉੱਦਮ ਪਰਵਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਅੰਨਹਾ (ਮੂਰਖ) ਉਜਾੜਾਂ ਵਿਚ, ਮੜਹੀਆਂ ਵਿਚ, ਮਸਾਣਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, (ਰੱਬ ਵਾਲਾ ਰਸਤਾ) ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ ਤੇ ਸਮਾਂ ਵਿਹਾ ਜਾਣ ਤੇ ਪਛਤਾਂਦਾ ਹੈ । ਜਿਸ ਮਨੱਖ ਨੂੰ ਗਰੂ ਮਿਲ ਪਿਆ ਹੈ (ਅਸਲੀ) ਸਖ ਉਹੀ ਮਾਣਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਵਡਭਾਗੀ) ਰੱਬ ਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ (ਟਿਕਾਂਦਾ) ਹੈ । (ਪਰ) ਹੇ ਨਾਨਕ! ਗਰੂ ਭੀ ਉਸੇ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਆਪ ਦਾਤਾਰ ਮਿਹਰ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਉਸ ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਆਸਾਂ ਤੇ ਫ਼ਿਕਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਹੋ ਕੇ ਗਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦਆਰਾ ਆਪਣੀ ਹਉਮੈ ਨੂੰ ਸਾੜ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ।2। ਪਦਅਰਥ:- ਤੇਰੈ ਮਨਿ-ਤੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ । ਦਰਿ-(ਤੇਰੇ) ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਉੱਤੇ । ਕੀਰਤਿ-ਸੋਭਾ, ਵਡਿਆਈ । ਕਰਮਾ ਬਾਹਰੇ-ਭਾਗ ਹੀਣ । ਢੋਅ-ਆਸਰਾ । ਧਾਵਦੇ-ਭਟਕਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ । ਇਕਿ-ਕਈ ਜੀਵ । ਮੂਲ-ਮੱਢ, ਪਰਭੂ । ਅਣਹੋਦਾ-(ਘਰ ਵਿਚ) ਪਦਾਰਥ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੀ । ਆਪ-ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ । ਗਣਾਇਦੇ-ਵੱਡਾ ਜਤਲਾਂਦੇ ਹਨ । ਹਉ-ਮੈਂ । ਢਾਢੀ-ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ, ਵਾਰ ਗਾਉਣ ਵਾਲਾ, ਭੱਟ । ਢਾਢੀ ਕਾ-ਮਾੜਾ ਜਿਹਾ ਢਾਢੀ (ਜਿਵੇਂ ਘਟਕਾ-ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਘੜਾ) । ਨੀਚ ਜਾਤਿ-ਨੀਵੀ ਜ਼ਾਤ ਵਾਲਾ । ਹੋਰਿ-ਹੋਰ ਲੋਕ । ਉਤਮ ਜਾਤਿ-ਉੱਚੀ ਜ਼ਾਤ ਵਾਲੇ । ਅਰਥ:- (ਹੇ ਪਰਭੂ!) ਤੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿਚ ਭਗਤ ਪਿਆਰੇ ਲਗਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਤੇਰੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਤੇਰੇ ਦਰ ਉੱਤੇ ਸੋਭ ਰਹੇ ਹਨ । ਹੇ ਨਾਨਕ! ਭਾਗ-ਹੀਣ ਮਨੱਖ ਭਟਕਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ, ਉਨਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ, (ਕਿਉਂਕਿ) ਇਹ (ਵਿਚਾਰੇ) ਆਪਣੇ ਅਸਲੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ, (ਰੱਬੀ ਗਣ ਦੀ ਪੂੰਜੀ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ) ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਜਤਲਾਂਦੇ ਹਨ । (ਹੇ ਪਰਭੂ!) ਮੈਂ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤ ਵਾਲਾ (ਤੇਰੇ ਦਰ ਦਾ) ਇਕ ਮਾੜਾ ਜਿਹਾ ਢਾਢੀ ਹਾਂ, ਹੋਰ ਲੋਕ (ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ) ਉੱਤਮ ਜਾਤ ਵਾਲੇ ਅਖਵਾਂਦੇ ਹਨ । ਜੋ ਤੇਰਾ ਭਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਪਾਸੋਂ (ਤੇਰਾ ‘ਨਾਮ’) ਮੰਗਦਾ ਹਾਂ ।9। |