Charitar 21
ਦੋਹਰਾ ॥ ਭੂਪ ਬੰਦ ਗਰਿਹ ਨਿਜ ਸਤਹਿ ਗਹਿ ਕਰਿ ਦਿਯੋ ਪਠਾਇ ॥ ਪਰਾਤ ਸਮੈ ਮੰਤਰੀ ਸਹਿਤ ਬਹਰੋ ਲਿਯੋ ਬਲਾਇ ॥੧॥
ਰੀਝ ਰਾਇ ਝਸੇ ਕਹਯੋ ਬਚਨ ਮੰਤਰਿਯਨ ਸੰਗ ॥ ਪਰਖ ਤਰਿਯਨ ਚਤਰਨ ਚਰਿਤ ਮੋ ਸੋ ਕਰਹ ਪਰਸੰਗ ॥੨॥
ਤੀਰ ਸਤਦਰਵ ਕੇ ਹਤੋ ਪਰ ਅਨੰਦ ਇਕ ਗਾਉ ॥ ਨੇਤਰ ਤੰਗ ਕੇ ਢਿਗ ਬਸਤ ਕਹਲੂਰ ਕੇ ਠਾਉ ॥੩॥
ਤਹਾ ਸਿਖ ਸਾਖਾ ਬਹਤ ਆਵਤ ਮੋਦ ਬਢਾਇ ॥ ਮਨ ਬਾਛਤ ਮਖਿ ਮਾਗ ਬਰ ਜਾਤ ਗਰਿਹਨ ਸਖ ਪਾਇ ॥੪॥
ਝਕ ਤਰਿਯਾ ਧਨਵੰਤ ਕੀ ਤੌਨ ਨਗਰ ਮੈ ਆਨਿ ॥ ਹੇਰਿ ਰਾਇ ਪੀੜਤ ਭਈ ਬਿਧੀ ਬਿਰਹ ਕੇ ਬਾਨ ॥੫॥
ਮਗਨ ਦਾਸ ਤਾ ਕੋ ਹਤੋ ਸੋ ਤਿਨ ਲਿਯੋ ਬਲਾਇ ॥ ਕਛਕ ਦਰਬ ਤਾ ਕੋ ਦਿਯੋ ਝਸੇ ਕਹਿਯੋ ਬਨਾਇ ॥੬॥
ਨਗਰ ਰਾਇ ਤਮਰੋ ਬਸਤ ਤਾਹਿ ਮਿਲਾਵਹ ਮੋਹਿ ॥ ਤਾਹਿ ਮਿਲੇ ਦੈਹੋ ਤਝੈ ਅਮਿਤ ਦਰਬ ਲੈ ਤੋਹਿ ॥੭॥
ਮਗਨ ਲੋਭ ਧਨ ਕੇ ਲਗੇ ਆਨਿ ਰਾਵ ਕੇ ਪਾਸ ॥ ਪਰਿ ਪਾਇਨ ਕਰ ਜੋਰਿ ਕਰਿ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕਿਯ ਅਰਦਾਸਿ ॥੮॥
ਸਿਖਯੋ ਚਹਤ ਜੋ ਮੰਤਰ ਤਮ ਸੋ ਆਯੋ ਮਰ ਹਾਥ ॥ ਕਹੈ ਤਮੈ ਸੋ ਕੀਜਿਯਹ ਜ ਕਛ ਤਹਾਰੇ ਸਾਥ ॥੯॥
ਭਜੰਗ ਛੰਦ ॥ ਚਲਿਯੋ ਧਾਰਿ ਆਤੀਤ ਕੋ ਭੇਸ ਰਾਈ ॥ ਮਨਾਪਨ ਬਿਖੈ ਸਰੀ ਭਗੌਤੀ ਮਨਾਈ ॥ ਚਲਿਯੋ ਸੋਤ ਤਾ ਕੇ ਫਿਰਿਯੋ ਨਾਹਿ ਫੇਰੇ ॥ ਧਸਯੋ ਜਾਇ ਕੈ ਵਾ ਤਰਿਯਾ ਕੇ ਸ ਡੇਰੇ ॥੧੦॥
ਚੌਪਈ ॥
ਲਖਿ ਤਰਿਯ ਤਾਹਿ ਸ ਭੇਖ ਬਨਾਯੋ ॥ ਫੂਲ ਪਾਨ ਅਰ ਕੈਫ ਮੰਗਾਯੋ ॥ ਆਗੇ ਟਰਿ ਤਾ ਕੋ ਤਿਨ ਲੀਨਾ ॥ ਚਿਤ ਕਾ ਸੋਕ ਦੂਰਿ ਕਰਿ ਦੀਨਾ ॥੧੧॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਬਸਤਰ ਪਹਿਰਿ ਬਹ ਮੋਲ ਕੇ ਅਤਿਥ ਭੇਸ ਕੋ ਡਾਰਿ ॥ ਤਵਨ ਸੇਜ ਸੋਭਿਤ ਕਰੀ ਉਤਮ ਭੇਖ ਸਧਾਰਿ ॥੧੨॥
ਤਬ ਤਾ ਸੋ ਤਰਿਯ ਯੌ ਕਹੀ ਭੋਗ ਕਰਹ ਮਹਿ ਸਾਥ ॥ ਪਸ ਪਤਾਰਿ ਦਖ ਦੈ ਘਨੋ ਮੈ ਬੇਚੀ ਤਵ ਹਾਥ ॥੧੩॥
ਰਾਇ ਚਿਤ ਚਿੰਤਾ ਕਰੀ ਬੈਠੇ ਤਾਹੀ ਠੌਰ ॥ ਮੰਤਰ ਲੈਨ ਆਯੋ ਹਤੋ ਭਈ ਔਰ ਕੀ ਔਰ ॥੧੪॥
ਅੜਿਲ ॥
ਭਝ ਪੂਜ ਤੋ ਕਹਾ ਗਮਾਨ ਨ ਕੀਜਿਯੈ ॥ ਧਨੀ ਭਝ ਤੋ ਦਖਯਨ ਨਿਧਨ ਨ ਦੀਜਿਯੈ ॥ ਰੂਪ ਭਯੋ ਤੋ ਕਹਾ ਝਂਠ ਨਹਿ ਠਾਨਿਯੈ ॥ ਹੋ ਧਨ ਜੋਬਨ ਦਿਨ ਚਾਰਿ ਪਾਹਨੋ ਜਾਨਿਯੈ ॥੧੫॥
ਛੰਦ ॥
ਧਰਮ ਕਰੇ ਸਭ ਜਨਮ ਧਰਮ ਤੇ ਰੂਪਹਿ ਪੈਯੈ ॥ ਧਰਮ ਕਰੇ ਧਨ ਧਾਮ ਧਰਮ ਤੇ ਰਾਜ ਸਹੈਯੈ ॥ ਕਹਿਯੋ ਤਹਾਰੋ ਮਾਨਿ ਧਰਮ ਕੈਸੇ ਕੈ ਛੋਰੋ ॥ ਮਹਾ ਨਰਕ ਕੇ ਬੀਚ ਦੇਹ ਅਪਨੀ ਕਯੋ ਬੋਰੋ ॥੧੬॥
ਕਹਿਯੋ ਤਮਾਰੋ ਮਾਨਿ ਭੋਗ ਤੋਸੋ ਨਹਿ ਕਰਿਹੋ ॥ ਕਲਿ ਕਲੰਕ ਕੇ ਹੇਤ ਅਧਿਕ ਮਨ ਭੀਤਰ ਡਰਿਹੋ ॥ ਛੋਰਿ ਬਯਾਹਿਤਾ ਨਾਰਿ ਕੇਲ ਤੋ ਸੋ ਨ ਕਮਾਊ ॥ ਧਰਮਰਾਜ ਕੀ ਸਭਾ ਠੌਰ ਕੈਸੇ ਕਰਿ ਪਾਊ ॥੧੭॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਕਾਮਾਤਰ ਹਵੈ ਜੋ ਤਰਿਯਾ ਆਵਤ ਨਰ ਕੇ ਪਾਸ ॥ ਮਹਾ ਨਰਕ ਸੋ ਡਾਰਿਯੈ ਦੈ ਜੋ ਜਾਨ ਨਿਰਾਸ ॥੧੮॥ ਪਾਇ ਪਰਤ ਮੋਰੋ ਸਦਾ ਪੂਜ ਕਹਤ ਹੈ ਮੋਹਿ ॥ ਤਾ ਸੋ ਰੀਝ ਰਮਯੋ ਚਹਤ ਲਾਜ ਨ ਆਵਤ ਤੋਹਿ ॥੧੯॥
ਭਜੰਗ ਛੰਦ ॥
ਕਰਿਸਨ ਪੂਜ ਜਗ ਕੇ ਭਝ ਕੀਨੀ ਰਾਸਿ ਬਨਾਇ ॥ ਭੋਗ ਰਾਧਿਕਾ ਸੋ ਕਰੇ ਪਰੇ ਨਰਕ ਨਹਿ ਜਾਇ ॥੨੦॥
ਪੰਚ ਤਤ ਲੈ ਬਰਹਮ ਕਰ ਕੀਨੀ ਨਰ ਕੀ ਦੇਹ ॥ ਕੀਯਾ ਆਪ ਹੀ ਤਿਨ ਬਿਖੈ ਇਸਤਰੀ ਪਰਖ ਸਨੇਹ ॥੨੧॥
ਚੌਪਈ ॥
ਤਾ ਤੇ ਆਨ ਰਮੋ ਮੋਹਿ ਸੰਗਾ ॥ ਬਯਾਪਤ ਮਰ ਤਨ ਅਧਿਕ ਅਨੰਗਾ ॥ ਆਜ ਮਿਲੇ ਤਮਰੇ ਬਿਨ ਮਰਿਹੋ ॥ ਬਿਰਹਾਨਲ ਕੇ ਭੀਤਰਿ ਜਰਿਹੋ ॥੨੨॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਅੰਗ ਤੇ ਭਯੋ ਅਨੰਗ ਤੌ ਦੇਤ ਮੋਹਿ ਦਖ ਆਇ ॥ ਮਹਾ ਰਦਰ ਜੂ ਕੋ ਪਕਰਿ ਤਾਹਿ ਨ ਦਯੋ ਜਰਾਇ ॥੨੩॥
ਛੰਦ ॥
ਧਰਹ ਧੀਰਜ ਮਨ ਬਾਲ ਮਦਨ ਤਮਰੋ ਕਸ ਕਰਿ ਹੈ ॥ ਮਹਾ ਰਦਰ ਕੋ ਧਯਾਨ ਧਰੋ ਮਨ ਬੀਚ ਸ ਡਰਿ ਹੈ ॥ ਹਮ ਨ ਤਮਾਰੇ ਸੰਗ ਭੋਗ ਰਚਿ ਮਾਨਿ ਕਰੈਗੇ ॥ ਤਯਾਗਿ ਧਰਮ ਕੀ ਨਾਰਿ ਤੋਹਿ ਕਬਹੂੰ ਨ ਬਰੈਗੇ ॥੨੪॥
ਅੜਿਲ ॥
ਕਹਿਯੋ ਤਿਹਾਰੋ ਮਾਨਿ ਭੋਗ ਤੋਸੋ ਕਯੋ ਕਰਿਯੈ ॥ ਘੋਰ ਨਰਕ ਕੇ ਬੀਚ ਜਾਇ ਪਰਬੇ ਤੇ ਡਰਿਯੈ ॥ ਤਬ ਆਲਿੰਗਨ ਕਰੇ ਧਰਮ ਅਰਿ ਕੈ ਮਹਿ ਗਹਿ ਹੈ ॥ ਹੋ ਅਤਿ ਅਪਜਸ ਕੀ ਕਥਾ ਜਗਤ ਮੋ ਕੌ ਨਿਤਿ ਕਹਿ ਹੈ ॥੨੫॥
ਚਲੈ ਨਿੰਦ ਕੀ ਕਥਾ ਬਕਤਰ ਕਸ ਤਿਸੈ ਦਿਖੈਹੋ ॥ ਧਰਮ ਰਾਜ ਕੀ ਸਭਾ ਜਵਾਬ ਕੈਸੇ ਕਰਿ ਦੈਹੌ ॥ ਛਾਡਿ ਯਰਾਨਾ ਬਾਲ ਖਯਾਲ ਹਮਰੇ ਨਹਿ ਪਰਿਯੈ ॥ ਕਹੀ ਸ ਹਮ ਸੋ ਕਹੀ ਬਹਰਿ ਯਹ ਕਹਿਯੋ ਨ ਕਰਿਯੈ ॥੨੬॥
ਨੂਪ ਕਅਰਿ ਯੌ ਕਹੀ ਭੋਗ ਮੋ ਸੌ ਪਿਯ ਕਰਿਯੈ ॥ ਪਰੇ ਨ ਨਰਕ ਕੇ ਬੀਚ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਮਾਹਿ ਨ ਡਰਿਯੈ ॥ ਨਿੰਦ ਤਿਹਾਰੀ ਲੋਗ ਕਹਾ ਕਰਿ ਕੈ ਮਖ ਕਰਿ ਹੈ ॥ ਤਰਾਸ ਤਿਹਾਰੇ ਸੌ ਸ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਭੀਤਰ ਡਰਿ ਹੈ ॥੨੭॥
ਤੌ ਕਰਿ ਹੈ ਕੋਊ ਨਿੰਦ ਕਛੂ ਜਬ ਭੇਦ ਲਹੈਂਗੇ ॥ ਜੌ ਲਖਿ ਹੈ ਕੋਊ ਬਾਤ ਤਰਾਸ ਤੋ ਮੋਨਿ ਰਹੈਂਗੇ ॥ ਆਜ ਹਮਾਰੇ ਸਾਥ ਮਿਤਰ ਰਚਿ ਸੌ ਰਤਿ ਕਰਿਯੈ ॥ ਹੋ ਨਾਤਰ ਛਾਡੌ ਟਾਂਗ ਤਰੇ ਅਬਿ ਹੋਇ ਨਿਕਰਿਯੈ ॥੨੮॥
ਟਾਂਗ ਤਰੇ ਸੋ ਜਾਇ ਕੇਲ ਕੈ ਜਾਹਿ ਨ ਆਵੈ ॥ ਬੈਠਿ ਨਿਫੂੰਸਕ ਰਹੈ ਰੈਨਿ ਸਿਗਰੀ ਨ ਬਜਾਵੈ ॥ ਬਧੇ ਧਰਮ ਕੇ ਮੈ ਨ ਭੋਗ ਤਹਿ ਸਾਥ ਕਰਤ ਹੋ ॥ ਜਗ ਅਪਜਸ ਕੇ ਹੇਤ ਅਧਿਕ ਚਿਤ ਬੀਚ ਡਰਤ ਹੋ ॥੨੯॥
ਕੋਟਿ ਜਤਨ ਤਮ ਕਰੋ ਭਜੇ ਬਿਨ ਤੋਹਿ ਨ ਛੋਰੋ ॥ ਗਹਿ ਆਪਨ ਕਰ ਆਜ ਸਗਰ ਤੋ ਕੋ ਨਿਸ ਭੋਰੋ ॥ ਮੀਤ ਤਿਹਾਰੇ ਹੇਤ ਕਾਸਿ ਕਰਵਤ ਹੂੰ ਲੈਹੋ ॥ ਹੋ ਧਰਮਰਾਜ ਕੀ ਸਭਾ ਜਵਾਬ ਠਾਢੀ ਹਵੈ ਦੈਹੋ ॥੩੦॥
ਆਜ ਪਿਯਾ ਤਵ ਸੰਗ ਸੇਜ ਰਚਿ ਮਾਨ ਸਹੈ ਹੋ ॥ ਮਨ ਭਾਵਤ ਕੋ ਭੋਗ ਰਚਿਤ ਚਿਤ ਮਾਹਿ ਕਮੈ ਹੋ ॥ ਆਜ ਸ ਰਤਿ ਸਭ ਰੈਨਿ ਭੋਗ ਸੰਦਰ ਤਵ ਕਰਿਹੋ ॥ ਸਿਵ ਬੈਰੀ ਕੋ ਦਰਪ ਸਕਲ ਮਿਲਿ ਤਮੈ ਪਰਹਰਿਹੋ ॥੩੧॥
ਰਾਇ ਬਾਚ ॥
ਪਰਥਮ ਛਤਰਿ ਕੇ ਧਾਮ ਦਿਯੋ ਬਿਧਿ ਜਨਮ ਹਮਾਰੋ ॥ ਬਹਰਿ ਜਗਤ ਕੇ ਬੀਚ ਕਿਯੋ ਕਲ ਅਧਿਕ ਉਜਿਯਾਰੋ ॥ ਬਹਰਿ ਸਭਨ ਮੈ ਬੈਠਿ ਆਪ ਕੋ ਪੂਜ ਕਹਾਊ ॥ ਹੋ ਰਮੋ ਤਹਾਰੇ ਸਾਥ ਨੀਚ ਕਲ ਜਨਮਹਿ ਪਾਊ ॥੩੨॥
ਕਹਾ ਜਨਮ ਕੀ ਬਾਤ ਜਨਮ ਸਭ ਕਰੇ ਤਿਹਾਰੇ ॥ ਰਮੋ ਨ ਹਮ ਸੋ ਆਜ ਝਸ ਘਟਿ ਭਾਗ ਹਮਾਰੇ ॥ ਬਿਰਹ ਤਿਹਾਰੇ ਲਾਲ ਬੈਠਿ ਪਾਵਕ ਮੋ ਬਰਿਯੈ ॥ ਹੋ ਪੀਵ ਹਲਾਹਲ ਆਜ ਮਿਲੇ ਤਮਰੇ ਬਿਨ ਮਰਿਯੈ ॥੩੩॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਰਾਇ ਡਰਿਯੋ ਜਉ ਦੈ ਮਝੈ ਸਰੀ ਭਗਵਤਿ ਕੀ ਆਨ ॥ ਸੰਕ ਤਯਾਗ ਯਾ ਸੋ ਰਮੋ ਕਰਿਹੌ ਨਰਕ ਪਯਾਨ ॥੩੪॥
ਚਿਤ ਕੇ ਸੋਕ ਨਿਵਰਤ ਕਰਿ ਰਮੋ ਹਮਾਰੇ ਸੰਗ ॥ ਮਿਲੇ ਤਿਹਾਰੇ ਬਿਨ ਅਧਿਕ ਬਯਾਪਤ ਮੋਹਿ ਅਨੰਗ ॥੩੫॥
ਨਰਕ ਪਰਨ ਤੇ ਮੈ ਡਰੋ ਕਰੋ ਨ ਤਮ ਸੋ ਸੰਗ ॥ ਤੋ ਤਨ ਮੋ ਤਨ ਕੈਸਊ ਬਯਾਪਤ ਅਧਿਕ ਅਨੰਗ ॥੩੬॥
ਛੰਦ ॥
ਤਰਨ ਕਰਿਯੋ ਬਿਧਿ ਤੋਹਿ ਤਰਨਿ ਹੀ ਦੇਹ ਹਮਾਰੋ ॥ ਲਖੇ ਤਮੈ ਤਨ ਆਜ ਮਦਨ ਬਸਿ ਭਯੋ ਹਮਾਰੋ ॥ ਮਨ ਕੋ ਭਰਮ ਨਿਵਾਰਿ ਭੋਗ ਮੋਰੇ ਸੰਗਿ ਕਰਿਯੈ ॥ ਨਰਕ ਪਰਨ ਤੇ ਨੈਕ ਅਪਨ ਚਿਤ ਬੀਚ ਨ ਡਰਿਯੈ ॥੩੭॥
ਦੋਹਰਾ ॥ ਪੂਜ ਜਾਨਿ ਕਰ ਜੋ ਤਰਨਿ ਮਰਿ ਕੈ ਕਰਤ ਪਯਾਨ ॥ ਤਵਨਿ ਤਰਨਿ ਗਰ ਤਵਨ ਕੀ ਲਾਗਤ ਸਤਾ ਸਮਾਨ ॥੩੮॥
ਛੰਦ ॥
ਕਹਾ ਤਰਨਿ ਸੋ ਪਰੀਤਿ ਨੇਹ ਨਹਿ ਓਰ ਨਿਬਾਹਹਿ ॥ ਝਕ ਪਰਖ ਕੌ ਛਾਡਿ ਔਰ ਸੰਦਰ ਨਰ ਚਾਹਹਿ ॥ ਅਧਿਕ ਤਰਨਿ ਰਚਿ ਮਾਨਿ ਤਰਨਿ ਜਾ ਸੋ ਹਿਤ ਕਰਹੀ ॥ ਹੋ ਤਰਤ ਮੂਤਰ ਕੋ ਧਾਮ ਨਗਨ ਆਗੇ ਕਰਿ ਧਰਹੀ ॥੩੯॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਕਹਾ ਕਰੌ ਕੈਸੇ ਬਚੌ ਹਰਿਦੈ ਨ ਉਪਜਤ ਸਾਤ ॥ ਤੋਹਿ ਮਾਰਿ ਕੈਸੇ ਜਿਯੋ ਬਚਨ ਨੇਹ ਕੇ ਨਾਤ ॥੪੦॥
ਚੌਪਈ ॥
ਰਾਇ ਚਿਤ ਇਹ ਭਾਤਿ ਬਿਚਾਰੋ ॥ ਇਹਾ ਸਿਖ ਕੋਊ ਨ ਹਮਾਰੋ ॥ ਯਾਹਿ ਭਜੇ ਮੇਰੋ ਧਰਮ ਜਾਈ ॥ ਭਾਜਿ ਚਲੌ ਤਰਿਯ ਦੇਤ ਗਹਾਈ ॥੪੧॥
ਤਾ ਤੇ ਯਾਕੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰੋ ॥ ਚਰਿਤ ਖੇਲਿ ਯਾ ਕੋ ਪਰਹਰੋ ॥ ਬਿਨ ਰਤਿ ਕਰੈ ਤਰਨਿ ਜਿਯ ਮਾਰੈ ॥ ਕਵਨ ਸਿਖਯ ਮਹਿ ਆਨਿ ਉਬਾਰੈ ॥੪੨॥
ਅੜਿਲ ॥
ਧੰਨਯ ਤਰਨਿ ਤਵ ਰੂਪ ਧੰਨਯ ਪਿਤ ਮਾਤ ਤਿਹਾਰੋ ॥ ਧੰਨਯ ਤਿਹਾਰੇ ਦੇਸ ਧੰਨਯ ਪਰਤਿਪਾਲਨ ਹਾਰੋ ॥ ਧੰਨਯ ਕਅਰਿ ਤਵ ਬਕਰਤ ਅਧਿਕ ਜਾ ਮੈ ਛਬਿ ਛਾਜੈ ॥ ਹੋ ਜਲਜ ਸੂਰ ਅਰ ਚੰਦਰ ਦਰਪ ਕੰਦਰਪ ਲਖਿ ਭਾਜੈ ॥੪੩॥
ਸਭ ਸਹਾਗ ਤਨ ਭਰੇ ਚਾਰ ਚੰਚਲ ਚਖ ਸੋਹਹਿ ॥ ਖਗ ਮਰਿਗ ਜਛ ਭਜੰਗ ਅਸਰ ਸਰ ਨਰ ਮਨਿ ਮੋਹਹਿ ॥ ਸਿਵ ਸਨਕਾਦਿਕ ਥਕਿਤ ਰਹਿਤ ਲਖਿ ਨੇਤਰ ਤਿਹਾਰੇ ॥ ਹੋ ਅਤਿ ਅਸਚਰਜ ਕੀ ਬਾਤ ਚਭਤ ਨਹਿ ਹਰਿਦੈ ਹਮਾਰੇ ॥੪੪॥
ਸਵੈਯਾ ॥
ਪੌਢਤੀ ਅੰਕ ਪਰਜੰਕ ਲਲਾ ਕੋ ਲੈ ਕਾਹੂ ਸੋ ਭੇਦ ਨ ਭਾਖਤ ਜੀ ਕੋ ॥ ਕੇਲ ਕਮਾਤ ਬਹਾਤ ਸਦਾ ਨਿਸਿ ਮੈਨ ਕਲੋਲ ਨ ਲਾਗਤ ਫੀਕੋ ॥ ਜਾਗਤ ਲਾਜ ਬਢੀ ਤਹ ਮੈ ਡਰ ਲਾਗਤ ਹੈ ਸਜਨੀ ਸਭ ਹੀ ਕੋ ॥ ਤਾ ਤੇ ਬਿਚਾਰਤ ਹੌ ਚਿਤ ਮੈ ਇਹ ਜਾਗਨ ਤੇ ਸਖਿ ਸੋਵਨ ਨੀਕੋ ॥੪੫॥
ਦੋਹਰਾ ॥ ਬਹਰ ਤਰਿਯਾ ਤਿਹ ਰਾਇ ਸੇ ਯੌ ਬਚ ਕਹਿਯੋ ਸਨਾਇ ॥ ਆਜ ਭੋਗ ਤੋ ਸੋ ਕਰੌ ਕੈ ਮਰਿਹੌ ਬਿਖ ਖਾਇ ॥੪੬॥
ਬਿਸਿਖੀ ਬਰਾਬਰਿ ਨੈਨ ਤਵ ਬਿਧਨਾ ਧਰੇ ਬਨਾਇ ॥ ਲਾਜ ਕੌਚ ਮੋ ਕੌ ਦਯੋ ਚਭਤ ਨ ਤਾ ਤੇ ਆਇ ॥੪੭॥
ਬਨੇ ਠਨੇ ਆਵਤ ਘਨੇ ਹੇਰਤ ਹਰਤ ਗਯਾਨ ॥ ਭੋਗ ਕਰਨ ਕੌ ਕਛ ਨਹੀ ਡਹਕੂ ਬੇਰ ਸਮਾਨ ॥੪੮॥
ਧੰਨਯ ਬੇਰ ਹਮ ਤੇ ਜਗਤ ਨਿਰਖਿ ਪਥਿਕ ਕੌ ਲੇਤ ॥ ਬਰਬਸ ਖਆਵਤ ਫਲ ਪਕਰਿ ਜਾਨ ਬਹਰਿ ਘਰ ਦੇਤ ॥੪੯॥
ਅਟਪਟਾਇ ਬਾਤੇ ਕਰੈ ਮਿਲਯੋ ਚਹਤ ਪਿਯ ਸੰਗ ॥ ਮੈਨ ਬਾਨ ਬਾਲਾ ਬਿਧੀ ਬਿਰਹ ਬਿਕਲ ਭਯੋ ਅੰਗ ॥੫੦॥
ਛੰਦ ॥
ਸਧਿ ਜਬ ਤੇ ਹਮ ਧਰੀ ਬਚਨ ਗਰ ਦਝ ਹਮਾਰੇ ॥ ਪੂਤ ਇਹੈ ਪਰਨ ਤੋਹਿ ਪਰਾਨ ਜਬ ਲਗ ਘਟ ਥਾਰੇ ॥ ਨਿਜ ਨਾਰੀ ਕੇ ਸਾਥ ਨੇਹ ਤਮ ਨਿਤ ਬਢੈਯਹ ॥ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੀ ਸੇਜ ਭੂਲਿ ਸਪਨੇ ਹੂੰ ਨ ਜੈਯਹ ॥੫੧॥
ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੇ ਭਜੇ ਸਹਸ ਬਾਸਵ ਭਗ ਪਾਝ ॥ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੇ ਭਜੇ ਚੰਦਰ ਕਾਲੰਕ ਲਗਾਝ ॥ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੇ ਹੇਤ ਸੀਸ ਦਸ ਸੀਸ ਗਵਾਯੋ ॥ ਹੋ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੇ ਹੇਤ ਕਟਕ ਕਵਰਨ ਕੌ ਘਾਯੋ ॥੫੨॥
ਪਰ ਨਾਰੀ ਸੌ ਨੇਹ ਛਰੀ ਪੈਨੀ ਕਰਿ ਜਾਨਹ ॥ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੇ ਭਜੇ ਕਾਲ ਬਯਾਪਯੋ ਤਨ ਮਾਨਹ ॥ ਅਧਿਕ ਹਰੀਫੀ ਜਾਨਿ ਭੋਗ ਪਰ ਤਰਿਯ ਜੋ ਕਰਹੀ ॥ ਹੋ ਅੰਤ ਸਵਾਨ ਕੀ ਮਰਿਤ ਹਾਥ ਲੇਂਡੀ ਕੇ ਮਰਹੀ ॥੫੩॥
ਬਾਲ ਹਮਾਰੇ ਪਾਸ ਦੇਸ ਦੇਸਨ ਤਰਿਯ ਆਵਹਿ ॥ ਮਨ ਬਾਛਤ ਬਰ ਮਾਗਿ ਜਾਨਿ ਗਰ ਸੀਸ ਝਕਾਵਹਿ ॥ ਸਿਖਯ ਪਤਰ ਤਰਿਯ ਸਤਾ ਜਾਨਿ ਅਪਨੇ ਚਿਤ ਧਰਿਯੈ ॥ ਹੋ ਕਹ ਸੰਦਰਿ ਤਿਹ ਸਾਥ ਗਵਨ ਕੈਸੇ ਕਰਿ ਕਰਿਯੈ ॥੫੪॥
ਚੌਪਈ ॥
ਬਚਨ ਸਨਤ ਕਰਧਿਤ ਤਰਿਯ ਭਈ ॥ ਜਰਿ ਬਰਿ ਆਠ ਟੂਕ ਹਵੈ ਗਈ ॥ ਅਬ ਹੀ ਚੋਰਿ ਚੋਰਿ ਕਹਿ ਉਠਿਹੌ ॥ ਤਹਿ ਕੋਪ ਕਰਿ ਮਾਰਿ ਹੀ ਸਟਿਹੌ ॥੫੫॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਹਸਿ ਖੇਲੋ ਸਖ ਸੋ ਰਮੋ ਕਹਾ ਕਰਤ ਹੋ ਰੋਖ ॥ ਨੈਨ ਰਹੇ ਨਿਹਰਾਇ ਕਯੋ ਹੇਰਤ ਲਗਤ ਨ ਦੋਖ ॥੫੬॥ ਯਾ ਤੇ ਹਮ ਹੇਰਤ ਨਹੀ ਸਨਿ ਸਿਖ ਹਮਾਰੇ ਬੈਨ ॥ ਲਖੇ ਲਗਨ ਲਗਿ ਜਾਇ ਜਿਨ ਬਡੇ ਬਿਰਹਿਯਾ ਨੈਨ ॥੫੭॥
ਛਪੈ ਛੰਦ ॥
ਦਿਜਨ ਦੀਜਿਯਹ ਦਾਨ ਦਰਜਨ ਕਹ ਦਰਿਸਟਿ ਦਿਖੈਯਹ ॥ ਸਖੀ ਰਾਖਿਯਹ ਸਾਥ ਸਤਰ ਸਿਰ ਖੜਗ ਬਜੈਯਹ ॥ ਲੋਕ ਲਾਜ ਕਉ ਛਾਡਿ ਕਛੂ ਕਾਰਜ ਨਹਿ ਕਰਿਯਹ ॥ ਪਰ ਨਾਰੀ ਕੀ ਸੇਜ ਪਾਵ ਸਪਨੇ ਹੂੰ ਨ ਧਰਿਯਹ ॥ ਗਰ ਜਬ ਤੇ ਮiਹ ਕਹਿਯੋ ਇਹੈ ਪਰਨ ਲਯੋ ਸ ਧਾਰੈ ॥ ਹੋ ਪਰ ਧਨ ਪਾਹਨ ਤਲਿ ਤਰਿਯਾ ਪਰ ਮਾਤ ਹਮਾਰੈ ॥੫੮॥
ਦੋਹਰਾ ॥
ਸਨਤ ਰਾਵ ਕੋ ਬਚ ਸਰਵਨ ਤਰਿਯ ਮਨਿ ਅਧਿਕ ਰਿਸਾਇ ॥ ਚੋਰ ਚੋਰ ਕਹਿ ਕੈ ਉਠੀ ਸਿਖਯਨ ਦਿਯੋ ਜਗਾਇ ॥੫੯॥
ਸਨਤ ਚੋਰ ਕੋ ਬਚ ਸਰਵਨ ਅਧਿਕ ਡਰਿਯੋ ਨਰ ਨਾਹਿ ॥ ਪਨੀ ਪਾਮਰੀ ਤਜਿ ਭਜਯੋ ਸਧਿ ਨ ਰਹੀ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥੬੦॥
ਇਤਿ ਸਰੀ ਚਰਿਤਰ ਪਖਯਾਨੇ ਤਰਿਯਾ ਚਰਿਤਰੇ ਮੰਤਰੀ ਭੂਪ ਸੰਬਾਦੇ ਇਕੀਸਵੋ ਚਰਿਤਰ ਸਮਾਪਤਮ ਸਤ ਸਭਮ ਸਤ ॥੨੧॥੪੩੯॥ਅਫਜੂੰ॥